Çalışmanın adı: Çocuk ve Sosyal Güvenlik

Çalışmanın adı: Çalışan Çocukların Penceresinden

Çalışmanın Adı: Çalışan Çocuklar

Çalışmanın adı: Sanatsal ve Kültürel Aktivitelerde Çalışan Çocuklar Pilot Araştırma Projesi Raporu

Çalışmanın adı: Sanayi sitesinde çalışan çocuk işçilerin çalışma koşulları ve istismara bakışı

Çalışmanın Türü: Yüksek Lisans Tezi

Çalışmanın Yazarı:  Gülcihan Arkan

Çalışmanın Sunuluş,

Basım yılı ve Yeri:2011,Gaziantep(Gaziantep Üniversitesi / Sağlık Bilimleri Enstitüsü / Hemşirelik Anabilim Dalı)

Çalışmanın Dili:  Türkçe

Sayfa Sayısı:158

Amaç:

Bu çalışma, sanayi sitesinde çalışan çocuk işçilerin çalışma koşulları ve istismara uğrama durumlarını incelemek amacıyla tanımlayıcı olarak yapılmıştır.

İçerik:

Giriş kısmında çalışan çocuk tanımına, dünya ve Türkiye genelinde çalışan çocuklara değinilmektedir. Çalışmanın ilerleyen kısımlarında alan araştırmasına yer verilmektedir.

Yöntem:

Araştırmada veri toplama aracı olarak 72 sorudan oluşan anket formu kullanılmıştır. Veriler SPSS paket programında değerlendirilmiş, istatistiksel analizler kullanılmıştır.

Alıntı:

Kahramanmaraş Küçük Sanayi Sitesinde çalışan 9-18 yaş arasındaki çocuk işçilerin çalışma koşullarını ve istismara bakışlarını belirlemek amacıyla yapılan araştırmada; Araştırmada katılanların %64.2’sinin 17-18 yaşında, %98.4’ünün erkek, %59.8’inin çekirdek ailede yaşadığı; %86.7’sinin ailesinin sosyal güvencesi olduğu; %78.7’sinin ilköğretim mezunu, %9.6’sının lise terk, %7.2‟sinin okula devam ettiği, %2.8’inin açık öğretim lisesi okuduğu, %1.6’sının lise mezunu olduğu, Çocukların %4.8’inin okuldaki başarısızlık, %2’ının ekonomik yetersizlik, %0.4’ünün kısa zamanda iş sahibi olmak için okulunu terk ettiği (s.121).

Anahtar kelimeler:

Çocuk işçiliği, çocuk istismarı, çocuk emeği.

Çalışmanın adı: Isparta merkez küçük sanayi sitesi oto tamirhanelerinde çalışan çoçuk işçilerin sosyodemografik özelliklerininn ve işyerinde karşılaştıkları şiddetin belirlenmesi.

Çalışmanın Türü: Yüksek Lisans Tezi

Çalışmanın Yazarı: Hakan Türkoğlu

Çalışmanın Sunuluş,

Basım yılı ve Yeri: 2009, Isparta (Süleyman Demirel Üniversitesi / Tıp Fakültesi / Halk Sağlığı Anabilim Dalı)

Çalışmanın Dili:  Türkçe

Sayfa Sayısı: 105

Amaç:

İçerik:

Giriş kısmında çalışan çocuk tanımlanmakta, göç ile birlikte çocuk işçiliği, şiddet gibi tanımlara yer verilmektedir. Çalışmanın gelişme kısmında izlenen metoda ve alan araştırmasına yer verilmek

Yöntem:

Alan araştırması kullanılmaktadır.

Alıntı:

Herhangi bir şiddet türüyle karşılaşan çocuklarda bu şiddetin çocuğun ruhsal sağlığında çeşitli boyutlar da etkilenmeye yol açar. Önlenemeyen şiddet iş verimliliğini düşürür, başarıyı engeller, depresyona neden olur (97). Bizim araştırmamızda da şiddetle karşılaşanların %37.2 sinde GSSA’ne göre hafif ve ya ağır düzeylerde depresyon bulunmuştur. Ancak şiddetle karşılaşanlarda, karşılaşmayanlara göre depresyon görülmesinin anlamlı derecede fazla olmaması, toplumun, ustaların olduğu gibi çalışan çocukların da şiddetin normal bir şey olduğu düşüncesiyle şiddetle yaşamaya alıştıklarını bize düşündürmüştür. Ayrıca çocukların ev ortamında ailelerindende şiddet görüyor olabilecekleri, o yüzden işyerinde kaşılaştıkları şiddeti anormal olarak görmedikleri de düşünülebilir. Nitekim ülkemizde yapılan bir araştırmada ailelerin %58.3’ünün çocuklarına şiddet uygulamakta olduğu ve bunun daha çok baba kaynaklı olduğu belirtilmektedir. Bu şiddetin tipleri araştırıldığında %21.4 fiziksel ,%8.3 sözle %28.6 ı fiziksel ve sözle şiddete uğradığı bulunmuştur (s.72).

Anahtar kelimeler:

Çalışan çocuk, çocuk emeği.

Çalışmanın adı: Dünyada ve Türkiye’de Çocuk İşçiliği ve Özel Bir Örnek Olarak İstanbul İlinde Otomotiv Küçük Sanayiinde Çalışan Çocuk İşçi ve Çıraklar

Çalışmanın Türü: Yüksek Lisans Tezi

Çalışmanın Yazarı: Haydar Okan Yıldırım

Çalışmanın Sunuluş,

Basım yılı ve Yeri:2008,İstanbul(Kadir Has Üniversitesi / Sosyal Bilimler Enstitüsü / Özel Hukuk Anabilim Dalı / Hukuk Bilim Dalı)

Çalışmanın Dili: Türkçe

Sayfa Sayısı:  185

Amaç:

Bu çalışmanın temel amacı, çocukların erken yaşta çalışma hayatına girmeleri durumunda karşı karşıya oldukları riskleri ortaya koymaktır.

İçerik:

Öncelikle çocuk ve çocuk işçi kavramları tanımlanmış; daha sonra da çocuk işçiliğinin Dünya’daki ve Türkiye’deki tarihsel gelişimi üzerinde durulmuştur. Çocuk işçiliği dört ayrı grupta ele alınmış ve her bir gruptaki olumsuz etkiler
kendi iç dinamikleri içinde incelenmiştir. Çocuk işçiliğinin nedenleri arz ve talep faktörleri yönünden ayrı ayrı ele
alındıktan sonra, bu faktörlerin birbirlerini etkileme dereceleri üzerinde durulmuştur. Çocuk işçiliğinin sona erdirilmesine ilişkin gerek uluslararası düzeyde, gerekse ulusal düzeyde gerçekleştirilen hukuksal düzenlemeler ortaya konmuştur. İşçi statüsü dışında kalan çalışan çocuklar ele alınmış, bu çocukların çalışma hayatında karşı karşıya kaldıkları sorunlar üzerinde durulmuştur. Dolayısıyla çırak ve çocuk işçi ayırımı da kısaca ele alınmıştır.
Bir mesleki eğitim süreci olan çıraklık kurumunun geliştirilmesinin önemi üzerinde durulmuş, çocuk işçiliğini önleme adına yapılan çalışmalarda çıraklık kurumuna ağırlık verilmesinin gerektiği belirtilmiştir. Dünya’da ve Türkiye’de çalışan çocuklara ilişkin istatistikî veriler ortaya konmuştur. Dünya genelindeki istatistikî veriler için Uluslararası Çalışma Örgütü (ILO)‘nün; Türkiye genelindeki veriler için ise Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK)’nun son
verileri başvurulmuştur. Çocuk işçiliğinin iyileştirilmesine yönelik Dünya’da gerçekleştirilen projeler ele alınmış, ILO’nun çocuk işçiliğini önlemek için gerçekleştirdiği Uluslararası Çocuk İşçiğini Ortadan Kaldırma Programı (IPEC)’na ayrıntılı bir şekilde değinilmiştir. Çocuk işçiliği ile mücadelede ulusal eylem planı oluşturma zorunluluğu
üzerinde durulmuş; eğitimin, ekonomik politikaların, ekonomik özendiricilerin, geçerli ve güvenilir bilgi elde etme zorunluluğunun, daha önceki deneyimlerden yararlanmanın ve tarafların katılımının (aileler, çocuklar, sendikalar, işverenler, hükümet dışı kuruluşlar) önemi vurgulanmıştır. İstanbul ilinde otomotiv küçük sanayinde çalışan çocuk işçi ve çıraklara yönelik saha araştırması ile çocuk işçi ve çırakların sorunlarına değinilmiştir.

Yöntem:

Literatür taraması yapılarak,saha araştırması ile konu genişletilmiştir.

Alıntı:

Anket sonucunda çocuk işçilerin büyük bir kısmının, işvereni ile yazılı sözleşmesinin olmadığı tespit edilmiştir. Ayrıca, İK. m. 8/III’e de uyulmamıştır. Diğer bir deyimle, çocuk işçi ile yazılı sözleşme yapmamış olan işverenlerin, çocuğa yazılı bir belge de vermedikleri tespit edilmiştir. Yazılı bir sözleşme olmadan çalışan birçok çocuk, kendi haklarının bilincinde olmadan işverenlerin emri altında çalışmaktadır. Konuya salt bir sözleşme açısından bakmamak gerekir. Zira, işveren ile sözleşmesi olmayan bu çocukların birçoğunun aynı zamanda sigortaları da yoktur. Bu açıdan
bakıldığında çocuk işçinin hakkını arama adına elinde hiçbir somut veri olmamakta, bu nedenle de işverenler yasal yükümlülüklerinden rahatlıkla kurtulabilmektedirler (s.123).

Anahtar kelimeler:

Çocuk işçinin hakları, çalışan çocuk, çocuk emeği, ev işlerinde çalışan çocuklar, kırsal alanda çalışan çocuklar, sokakta çalışan çocuklar.

Çalışmanın adı: TÜRKİYE’DE ÇOCUK İŞÇİLİĞİ SORUNU VE ÇÖZÜM ÖNERİLERİ

Çalışmanın Türü: Kurum Uzmanlık Tezi

Çalışmanın Yazarı: Mustafa Günöz

Çalışmanın Sunuluş,

Basım yılı ve Yeri: 2007,Ankara(ÇALIŞMA VE SOSYAL GÜVENLİK BAKANLIĞI,TÜRKİYE İŞ KURUMU GENEL MÜDÜRLÜĞÜ)

Çalışmanın Dili: Türkçe

Sayfa Sayısı: 101

Amaç:

İçerik:

Alıntı:

Anahtar kelimeler:

Çalışan çocuklar,çocuk işçiliği,çocuk emeği.

Çalışmanın adı: Çalışan çocukların istismarı: Mobilya işkolu örneği

Çalışmanın Türü: Yüksek Lisans Tezi

Çalışmanın Yazarı:Filiz Osan

Çalışmanın Sunuluş,

Basım yılı ve Yeri:   2009,Ankara(Hacettepe Üniversitesi / Sosyal Bilimler Enstitüsü / Sosyal Hizmetler Anabilim Dalı)

Çalışmanın Dili: Türkçe

Sayfa Sayısı:  195

Amaç:

Bu araştırmanın temel amacı, mobilya sektöründe çalışan çocukların çalışma koşullarını ve iş yerinde istismara maruz kalma durumlarını ortaya koymaktır.

İçerik:

Ülkemizde çalışan çocuklar konusunda çeşitli araştırmalar yapılmıştır. Ancak, çalışan çocukların çalışma yaşamını ve istismara maruz kalma durumunu ele alan nitel araştırmalar azdır. Bu araştırma, çalışan çocukların çalışma yaşam öyküleri ile çalışma yaşamında istismara maruz kalma durumunu ortaya koyarken nitel tasarım içermesi açısından önemlidir. Araştırma, çalışan çocukların çalışma yaşamına ilişkin sorunlarını ve çalışma yaşamında karşı karşıya kaldıkları kötü muameleleri, çocukların aktarımlarıyla derinlemesine bilgi sunarak ortaya koymaktadır. Bu noktada, araştırma verilerinin ülkemizde çalışan çocukların her türlü kötü muameleden korunması boyutunda, önleyici ve koruyucu düzeyde çalışmalar yürüten uygulayıcılara, konuyla ilgili çalışan akademisyenlere katkı sağlaması noktasında önemli olduğu düşünülmektedir.

Yöntem: 

Çalışan çocukların çalışma ortam ve koşullarıyla istismara maruz kalma durumunu belirlemek amacıyla, önce nicel boyutta bir araştırma yapılmış, sonra da istismar durumuyla ilgili derinlemesine bilgi elde etmek amacıyla istismara maruz kaldığı belirlenen çocuklarla nitel boyutta bir çalışma yürütülmüştür.

Alıntı:

Araştırmada, çocukların geleceğe ilişkin çalışma planlarına bakıldığında ise bir kısmı gelecekte bu mesleğin biteceğini düşünmesine rağmen başka alternatifinin olmadığı gerekçesiyle kredi çekerek dükkân açmayı düşündüğünü, bir kısmı ise bu işi bırakarak başka işler yapacağını belirtmektedir. Bu noktada, çocukların geleceğe ilişkin kararsızlık içinde oldukları görülmektedir. Çocuklar, mobilya mesleğindeki çoğu işyerinin artık iş yapmadığını, bunda bir miktar parası olan herkesin işyeri açma belgesini aldıktan sonra dükkân açmasının ve talebin yetersiz olması nedeniyle çoğu
işletmenin iş yapamamasının etkili olduğunu belirtmişlerdir(s.125).

Anahtar kelimeler:

Çalışan çocuk, çalışan çocukların istismarı,

Çalışmanın adı: Sokakta çalışan çocukların çalışma şartları: Malatya örneği

Çalışmanın Türü: Yüksek Lisans Tezi

Çalışmanın Yazarı: Mehmet Bülent Yeşil

Çalışmanın Sunuluş,

Basım yılı ve Yeri:  2009,Malatya( İnönü Üniversitesi / Sosyal Bilimler Enstitüsü / İktisat Bölümü / İktisat Anabilim Dalı).

Çalışmanın Dili: Türkçe

Sayfa Sayısı:  171

Amaç:

Malatya’da sokakta çalışan çocukların şu anki durumlarını ve sorunlarını belirlemek ve bu konuda çözüm önerileri geliştirmek, gelecek araştırmalar için bir basamak ve yardımcı olmaya çalışılmaktadır.

İçerik:

Malatya il merkezinde sürdürülmüş ve yaşları 7 ila 16 arasında olan 75 sokakta çalışan çocuk (69 erkek, 6 kız) araştırmaya katılmıştır. Sokakta çalışan çocuklara yönelik 30 soru içeren bir anket hazırlanmış ve bilgiler araştırmacı tarafından toplanıp değerlendirilmiştir. Veriler, frekans ve yüzdelik tablolarında da gösterilmiştir. Bulgulara göre, sokakta çalışan çocukların büyük bir kısmı erkek ve 10,15 yaşları arasındadır. Aileleri düşük gelire sahip ve yoksul kimselerdir. Çocukların çoğu, üç ve daha fazla kardeşe sahipler. Çocuklar, gıda ve gıda dışı mallar (simit, kağıt mendil vb.) satıyorlar, ayakkabı boyuyorlar ve bir şekilde para kazanmaya çalışıyorlar. Yılın neredeyse tamamında, okuldan arta kalan zamanlarda çalışıyorlar. Tamamına yakını okula devam etmektedir. Çalışma şartları oldukça ağır, tehlikeli ve yorucu. Genellikle asgari ücretin çok altında bir kazanca sahipler. Pek çoğu yetersiz ve dengesiz besleniyorlar. Akşam olduğunda evlerine dönüyorlar. Şu anda kötü alışkanlıkları bulunmamakla beraber, her an bu türden tehlikelere açık durumdalar. Elde edilen bulgular doğrultusunda, konu ile ilgili çözüm ve politika önerileri sunulmuştur.

Yöntem:

Amaçlı örnekleme yöntemi ve betimsel analiz kullanılmıştır.

Alıntı:

Türkiye anakentlerinin sokakta çalışan çocuklar ve aileleri, Türkiye’de genel yoksullukla özdeşleştirilen Doğu ve Güneydoğu Anadolu’dan gelmişlerdir. İstanbul sokaklarında çalışan çocukların memleketleri sıralamasında en büyük oran Ağrı, Mardin, Siirt, Diyarbakır, Bitlis ve Kars illerine aittir (Karatay 1999). Aynı araştırmada ailelerin birbirinin akraba veya hemşerilerinin yanına geldiği görülmektedir. Örneğin Mardin Dargeçit ilçesinden insanlar Tarlabaşı’nın ucuz evlerine yerleşmiştir. Araştırma sonuçlarına göre bu bölgede Mardinliler (%46) en büyük grubu oluştururken bunu Siirt Eruh ilçesi ve Batman’dan gelen aileler izlemektedir. Karatay sokaklarda çalışan çocukların %18’inin ailesinin yanında olmadığını, bu nedenle arkadaş, hemşeri, kardeş grupları halinde İstanbul’a sokakta çalışmak üzere geldiklerini ve pansiyon türü bekar evlerinde kaldıklarını, bekar evlerinde kalan çocukların %38’inin Ağrı, %28’inin Kars’tan geldiğini tespit etmiştir. İlik ve Türkmen (1994) de yaptıkları çalışmada çocukların yaklaşık yarısının (%42,86’sının) bekar evlerinde, %33,52’sinin aile yanında, %22,53’ünün akraba yanında kaldığını saptamışlardır (s.51).

Anahtar kelimeler:

Bekar evleri, çalışan çocuk, sokakta çalışan çocuk.

Çalışmanın adı: Türkiye de çocuk işçiliği örgün eğitim ve çalışma hayatı : Hekimbaşı örneği

Çalışmanın Türü: Yüksek Lisans Tezi

Çalışmanın Yazarı: Neslihan Bekdaş

Çalışmanın Sunuluş,

Basım yılı ve Yeri: 2009,İstanbul( Marmara Üniversitesi / Sosyal Bilimler Enstitüsü / Çalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileri Anabilim Dalı / Yönetim ve Çalışma Psikolojisi Bilim Dalı)

Çalışmanın Dili: Türkçe

Sayfa Sayısı: 119

Amaç:

İçerik:

İstanbul Kocatepe Bölgesi’nde bir işyerinde ve sokakta çalışan çocukların ve ailelerin bireysel özellikleri, sosyo-demografik ve ekonomik durumları ile çalışma yaşamları ve koşulları incelenmek ve çalışan çocuklar çalışma yaşamına iten nedenler ve eğitim durumlarını da karşılıklı etkileşim için de değerlendirmektir. Çalışmanın birinci bölümünde genel olarak çocuk işçiliği ele alınmıştır. Çocuk ve çalışan çocuk tanımlarının yapılırken bu kavramların aslında kesin hatlarla ayrıştırırılıp, kalıplarla belirtilmiş olmasa da çocuğun değeri kavramını da kapsayacak şekilde tanımlamaları çeşitli açılardan ele alınmıştır. Konunun devamında çalışan çocuğun ve çalışan çocuğun ailesinin özellikleri ve çocukların çalışma nedenleri irdelenmiştir.

Yöntem:

Literatür tarama yöntemi kullanılmış ve alan çalışması ile desteklenmiştir.

Alıntı:

Çocukların bir gün boyunca çalışmak zorunda oldukları süre çocuk işçiliği probleminin vahametinin önemli bir göstergesidir. Kaçınılmaz olarak çocuklar daha çok zamanlarını işte geçirmekte, daha az zamanlarını öğrenme ve boş zaman etkinliklerine ayırabilmektedirler. Çalışan çocukların büyük bölümü günde 9 ile 12 saatini çalışarak geçirmekte ve haftada 6 gün çalışmaktadır. Sabahın erken saatlerinden akşamın karanlığına kadar çalışmanın çocuk için uygun bir yaşam biçimi olmadığı açıktır. Çocuğun oyun oynamaya, kendisini geliştirmeye, öğrenmeye, sosyal ilişkilere ayıracakzamanı son derece sınırlıdır(s.15).

Anahtar kelimeler:

Çalışan çocuk, çocuk işçiliği, eğitim.

Tor,H.(2010). “Türkiye de Çocuk İşçiliğinin Boyutları”, Zeitschrift Für Die Welt Der Türken(Türklerin Dünyası Dergisi)/ Journal of World of Turks ; EBSCO, DOAJ IndexCopernicus 8211; ZDB-DNB v.b., Vol 2(25-42).

Çalışmanın adı: Yoksulluk Döngüsü Bağlamında Sokakta Çalışan Çocuklar

Çalışmanın Türü: Doktora Tezi

Çalışmanın Yazarı: SERVET GÜN

Çalışmanın Sunuluş,

Basım yılı ve Yeri: 2010,Ankara(Ankara Üniversitesi / Sosyal Bilimler Enstitüsü / Çalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileri Anabilim Dalı)

Çalışmanın Dili: Türkçe

Sayfa Sayısı: 185

Amaç:

İçerik:

Çalışma boyunca, yoksulluk bağlamındaki çocuk emeği olgusunun ancak işçi sınıfı oluşumu kuramı içerisinde açıklanabileceği; gerek yoksulluk gerekse de çocuk emeği olgularının bağımsız açıklayıcı kuramlarını geliştirmenin mümkün olmadığı, tezi geliştirilmiştir.

Yöntem:

Literatür tarama yöntemi kullanılmakta, dördüncü ve son bölümde alan çalışması ile desteklenmektedir.

Alıntı:

Ülkemizde çocukların sokakta çalışması olgusu yeni değildir; ama son yıllarda hem sokakta çalışan çocuk sayısında bir artış olmuş; hem de bu artışa bağlı olarak sokaklarda yapılan “iş”in çeşitliliğinde artış olmuştur(s.7).

Anahtar kelimeler:

Yoksulluk, sokakta yaşayan çocuklar, çocuk emeği, ilkel sermaye birikimi, mülksüzleşme.

Fişek,A.G.(2014); “ÇALIŞAN ÇOCUKLARIN DURUMU 2012”, Çalışma Ortamı Dergisi, Sayı:134, Mayıs-Haziran. s,12-15.

Yararlanılan Kaynak Sayısı:-

Kapsam:

2012 yılına ait verilere yer verilirken çalışan çocukların çalışma yaşamına girme nedenlerinden, çalışma yaşamındaki tehlikelere kadar çalışan çocuklara yönelik geniş kapsamlı bir makaledir.

Makaleden bir Alıntı:

Bazı Anahtar Sözcükler:

Çalışan çocuk, çocuk emeği, çıraklık.

Çırak, usta-çırak ilişkisi, sosyal politika, çalışan çocuk, çocuk emeği.