Çokuluslu Şirketlerin Çocuk Emeğini Düzenleme Girişimleri

Bölüm: Tezler

Çalışmanın adı: Çokuluslu Şirketlerin Çocuk Emeğini Düzenleme Girişimleri

Çalışmanın Türü: Yüksek Lisans Tezi

Çalışmanın Yazarı: Banu Güler

Çalışmanın Sunuluş,

Basım yılı ve Yeri: 2010, Bolu(Abant İzzet Baysal Üniversitesi / Sosyal Bilimler Enstitüsü / İşletme Bölümü / İşletme Anabilim Dalı / İşletme Bilim Dalı)

Çalışmanın Dili: Türkçe

Sayfa Sayısı: 79

Amaç:

Çalışmanın temel amacı, çokuluslu şirketlerin çocuk emeği sömürüsü konusunda sorumluluklarının olup olmadığını ve mevcut olumsuz durumu ortadan kaldırabilmek için ne tür çabalar içine girdiklerini belirlemektir.

İçerik;

Bu çalışmada, çokuluslu şirketlerin çocuk emeğini düzenlemek amacıyla geliştirdikleri uygulamalar olarak küresel emek standartları, sosyal sorumluluk standardı ve sosyal etiketleme incelenmiştir. Çalışmanın, çokuluslu şirket yapılanmalarından etkilenen çocukların içinde bulundukları durumun ve nasıl ve neden çalışma hayatından uzaklaştırılması gerektiğinin anlaşılması bakımından önem taşıdığı düşünülmektedir.

Yöntem;

Nicel yöntem kullanılmıştır.

Alıntı;

Türkiye’de çocuk işçiliği, Cumhuriyet’in ilk kurulduğu yıllarda ekonomisinin ağırlıklı olarak tarıma dayalı olmasının doğal bir sonucu olarak aile ve akraba işlerinde yoğunlaşmıştır. Çocuk işçiliğine yönelik ilk yasal düzenleme 1921 yılında Ereğli Havza-i Fahmiyesi Maden Amelesinin Hukukuna Müteallik Kanun olmuştur (Çelik,2005) (s.27).

Anahtar kelimeler:

Çocuk emeği, çokuluslu şirketler, çocuk sömürüsü.

 

Gülçubuk, B.(2012), Tarımda Çocuk Emeği Sömürüsü ve Toplumsal Duyarlılık, Çalışma ve Toplum Dergisi , 2012/2 (33), ss. 75-94.

Bölüm: Makale ve Sunumlar

Gülçubuk, B.(2012), Tarımda Çocuk Emeği Sömürüsü ve Toplumsal Duyarlılık, Çalışma ve Toplum Dergisi , 2012/2 (33), ss. 75-94.

Yararlanılan Kaynak Sayısı:12

Kapsam:

Tarımda en kötü biçimde çalışan çocuk işçiliği ile ilgili olarak Gülçubuk ve arkadaşları (2003) tarafından Adana İli Karataş İlçesinde pamuk tarımında mevsimlik-gezici çalışan çocuklar ile ilgili olarak yapılan bir araştırma sonuçlarına değinerek başta torba yasa olmak üzere yasal düzenlemeleri de ele alarak tarımda çocuk emeği sömürüsüne değinilmektedir.

Makaleden bir Alıntı:

Başta tarım olmak üzere çocuk işçiliğineneden olan temel unsurlar;
Göç,
Bozuk gelir dağılımı,
Yetersiz eğitim,
Eğitimde fırsat eşitsizliği,
Nüfus artışı,
İşsizlik,
Yoksulluk,
Yetişkinlerin işsizliği,
Mevzuatın eksikliği ve etkin uygulanamaması,
İşverenlerin çocuk işgücü talebi,
Ücretsiz aile işçiliği ve
Tarımda istihdam çocuk işçiliğini belirleyen temel unsurlardır(s.79).
Çocuk işçilerin %70’i tarımdadır(s.90).


Bazı Anahtar Sözcükler:
Tarımda çocuk emeği, çocuk işçilik, çocuk sömürüsü, eğitim.

Türkiye`de çalışan çocukların istismarı: Ankara Ulus sanayi bölgesi örneği

Bölüm: Tezler

Çalışmanın adı: Türkiye`de çalışan çocukların istismarı: Ankara Ulus sanayi bölgesi örneği

Çalışmanın Türü: Doktora Tezi

Çalışmanın Yazarı: ÖZGE YALÇIN

Çalışmanın Sunuluş,

Basım yılı ve Yeri: 2004,Ankara(Ankara Üniversitesi / Sosyal Bilimler Enstitüsü / Sosyoloji Anabilim Dalı)

Çalışmanın Dili: Türkçe

Sayfa Sayısı: 191

Amaç:

İçerik:

Emek piyasasının değişim ve dönüşümleri ve bu değişimlerin Türkiye’deki yansımaları tarihsel bir perspektifle ele alındıktan sonra, bu emek piyasasının önemli bir olgusu ve aynı zamanda da sorunu olan çocuk işçiliği Ankara’da Sanayi Bölgesinden seçilen örneklemden yola çıkılarak tartışılmaktadır.

Yöntem:

Literatür tarama yöntemi kullanılmakta,alan çalışması ile desteklenerek tartışılmaktadır.

Alıntı:

Anahtar kelimeler:

Çocukların çalışma koşulları,çocukların istismarı,çocuk sömürüsü.

 

Akpınar,T.(2013) “Dünya Çocuk Emeği ile Mücadele Günü : Hayvanlarına Daha Saygılı Davranıyorlar”, Çalışma Ortamı Dergisi, Sayı:129, Temmuz-Ağustos.S,6-7.

Bölüm: Makale ve Sunumlar

Akpınar,T.(2013) “Dünya Çocuk Emeği ile Mücadele Günü :Hayvanlarına Daha Saygılı Davranıyorlar”, Çalışma Ortamı Dergisi, Sayı:129,Temmuz-Ağustos.S,6-7.

Yararlanılan Kaynak Sayısı: 9

Kapsam:

 Uluslararası Çalışma Örgütü (International Labour Organization-ILO) 2002 yılında 12 Haziran’ı Dünya Çocuk Emeği ile Mücadele günü ilan etmekte ve o zamandan beri,  her yıl, 12 Haziran’da çocuk emeği sorununa dikkat çekmek için birtakım etkinlikler düzenlemektedir. 2013 yılı etkinlikler, “ev işlerinde çocuk işçiliğine hayır” teması etrafında gerçekleştirilmiş ve makalede de bu temaya, ev işlerinde çalışan çocuklara, çocuk emeği sömürüsüne dünyadan örnekler ile yer verilmektedir.
Makaleden bir Alıntı:
ILO’ya göre, çocukların ev işlerinde çalıştırılmasına karşı yürütülen mücadelede, en başta gelen sorunlardan biri, çocukların ev işlerinde çalıştırılmasının birçok ülkede noramal bir durum olarak görülmesi ve çocuk işçilik olarak kabul edilmemesidir. Ev işlerinde çalışan çocukların durumunu, bir saha araştırmasıyla, daha yakından inceleyen Jonathan Blagbrough, bu çocukların içinde bulunduğu insanlık dışı koşulları gözler önüne seriyor. Blagbrough’un çalışması “Hayvanlarına daha saygılı davranıyorlar (They respect thier animal more)” başlığını taşımaktadır. Anlaşılacağı gibi,bu başlık, ev işlerinde çalışan çocukların, çalıştıkları evlerde bulunan hayvanlara kıyasla nasıl bir konumda buLunduklarını ima etmektedir. Bu başlıkta kullanılan ağır dil, araştırmacıya değil, görüşme yapılan bir çocuk işçiye ait (s.6).
Bazı Anahtar Sözcükler:

Çocuk emeği,ev hizmetlerinde çocuklar,çocuk emeği sömürüsü.

Yaşar,Yenimahalleli,G.(2013) “Çocuk ve Gençlerin Şiddet ve İstismara Karşı Korunması; 19 Günlük Etkinlik ve Dünya Günü (1-19 Kasım)”, Çalışma Ortamı Dergisi, Sayı:129,Temmuz-Ağustos.S,3-5.

Bölüm: Makale ve Sunumlar

Yaşar,Yenimahalleli,G.(2013) “Çocuk ve Gençlerin Şiddet ve İstismara Karşı Korunması;19 Günlük Etkinlik ve Dünya Günü (1-19 Kasım)”, Çalışma Ortamı Dergisi, Sayı:129, Temmuz-Ağustos.S,3-5.

Yararlanılan Kaynak Sayısı: 4

Kapsam:

Kadın Dünyası Zirvesi Kurumu’nun(WWSF) Çocuk ve Gençlik Bölümü,“Bir hayalimiz var”! Çocuk ve gençlere karşı şiddetin olmadığı bir dünya yaratmak” özlemi ve hedefi ile 2013 yılında “19 Günlük Etkinlik Kampanyası”nı başlatmıştır. Makalede bu kampanyaya değinilmekte ve çocuk istismarına ilişkin bir çok veriye de yer verilmektedir.

Makaleden bir Alıntı:

Yıllık kampanya konuları belirlemesine rağmen, üye ülkeleri kendi önceliklerine göre temalar belirlemekte özgür
bırakmaktadır. Bu yaklaşımla ihmal ve şiddetin çok farklı biçimleri olmasına rağmen, aşağıda yer alan 19 temayı 2013
yılı için ana temalar olarak belirlemiştir:
1.Silahlı çatışmaya katılan çocuklar (2012yılının ana teması)
2. Cinsel istismar
3. Zorbalık
4.İhmal
5.Çocuk işçiliği
6.İşkence (2011 yılının ana teması)
7.Çocukların satılması (2013 yılının ana teması)
8.Çocuk fuhuşu (2013 yılının ana teması)
9.Çocuk pornosu (2013 yılının ana teması)
10.Çocuk kaçakçılığı
11.Çocuk seks turizmi
12.Zarar verici geleneksel uygulamalar
13.Sokak çocukları
14.Sağlık koşullarına bağlı ayrımcılık
15.Madde bağımlılığı ve madde kullanımı
16.Yetersiz beslenme
17.Uluslararası çocuk ticareti tehlikesi
18.Kaçırılma
19.Çocuk idamı (WWSF, 2013: 10).
19 günlük kampanya, bu konularda sosyal davranış değişikliğine yol açmak amacıyla harekete geçilmesi konusunda çağrıda bulunan çok konulu bir kampanyadır. Kampanya, gençler de dahil olmak üzere, yukarıda sıralanan konuların herhangi birine veya birden fazlasına karşı mücadele edecek bütün örgüt ve sivil toplum taraflarını harekete geçmeye çağırmaktadır. Bu amaçla birlikte hareket etmenin, elimizdeki araçları ve iyi uygulamaları paylaşmanın önemine de vurgu yapmaktadır.
Bazı Anahtar Sözcükler:
Çocuk istismarı, çocuk sömürüsü.
 

Akpınar, T.(2012) “Bradford’un Milleri – 2 Sıcak Yünün Soğuk Yüzü – Çocukların Sırtındaki Başkent”,Çalışma Ortamı Dergisi, Sayı:121,Mart-Nisan.S,18-20.

Bölüm: Makale ve Sunumlar

Akpınar, T.(2012) “Bradford’un Milleri – 2 Sıcak Yünün Soğuk Yüzü – Çocukların Sırtındaki Başkent”, Çalışma Ortamı Dergisi, Sayı:121,Mart-Nisan.S,18-20.

Yararlanılan Kaynak Sayısı: 5

Kapsam:

Makalede; 1870’lerde inşa edilen ve Moorside Mills olarak bilinen eski bir tekstil fabrikası olan ve 1970 yılında müze haline dönüştürülen Bradford Endüstri Müzesi dönemin çalışma koşulları, çalışma biçimleri ve kötü koşullarda çalıştırılan çocuk işçiler gibi sosyal politikanın uğraş alanları ile birlikte ele alınmaktadır.
Makaleden bir Alıntı:
Tekstil endüstrisinde çocuk işçilik çok yaygındır ve ne yazık ki çocuk işçiler de bu karanlık koşullara maruz
kalmıştır. 1800 ve 1930 arası dönemde Bradford’da doğup büyüyen bir çocuğun tekstil işçisi olması kaçınılmazdır ve
birçoğu aileleri tarafından tekstil fabrikaların sahiplerine satılmaktadır.İlki 1802 yılında kabul edilen Yasalarla öncelikle tekstil endüstrisindeki çalışma koşullarına müdahale edilmiş ve bu işlerde çalışan çocuk ve kadın işçilerin günlük çalışma sürelerine kısıtlama getirilmiştir. 1802’de çıkartılan “Çırakların Bedeni ve Tinsel Sağlıkları Hakkında Yasa” ile 9-13 yaş arası çocukların günlük çalışma süresi en fazla 8 saat, 14-18 yaş arası çocukların ise en fazla 12 saat ile sınırlanmıştır. Yasa ile getirilen bu sınırlama bile çocuklar için kabul edilebilir değildir. Bradford Endüstri Müzesi’nde çocuk işçilere ve çocuk işçilerin maruz kaldığı bu kötü çalışma koşullarına özellikle dikkat çekmek için ayrı bölüm bulunmaktadır. Bu bölümde ayrıca çocuk işçilerin kendi sözlerine de yer verilmektedir(s.19).

Bazı Anahtar Sözcükler:

Bradford Endüstri Müzesi ve çocuk işçiler, sosyal politika, çocuk emeği, çocuk sömürüsü, çalışma koşulları.

Cengiz, F.(2012)”Önce Kafalar Değişmeli”, Çalışma Ortamı Dergisi, Sayı:122,Mayıs-Haziran.S,5-6.

Bölüm: Makale ve Sunumlar

Cengiz, F.(2012)”Önce Kafalar Değişmeli”, Çalışma Ortamı Dergisi, Sayı:122,Mayıs-Haziran.S,5-6.

Yararlanılan Kaynak Sayısı: –

Kapsam:

İran, Irak, Avusturalya gibi ülkelerden insanlık dışı çocuklara yönelik şiddet ve sömürü uygulamalarına yer verilmektedir. Yasalar, uluslararası sözleşmeler olmasına karşın, değişmeyen kafalardan dolayı yasaların yaşam alanı bulamamasına değinilmektedir.

Makaleden bir Alıntı:

İnsanlık dışı uygulamanın başka bir çeşidi de Avusturalya’da görülmekte. Sayentoloji (Scientolgy) Kilisesi’ne mensup genç bir adam, kilisede çocuklara uygulanan, “Kilisenin Rehabilitasyon Projesi Gücü” adını verdiği insanlık dışı ve aşağılayıcı uygulamayı açığa çıkardı. Ailelerinden koparılan çocuklar sessiz, gözlerden uzak çok kötü koşullarda yaşamaya zorlandıkları, günde 14 saat ücretsiz çalıştırılan çocukların, dış dünya ile bağlantılarının kesildiği; Çocuklara ”(Gulag) Sürgün” tanımı ile seslenildiği ortaya çıktı. Beyinleri yıkanmış bu çocuklar, imzallattırılan bir sözleşmeyle, gelecek yılların mirasçısı, gönüllüsü olarak kuruluşun bünyesine katılmış oluyorlardı. Shane Kelsey, kilisenin sözleşmesini sekiz yaşında imzaladığını söyledi. Shane bu ortamda bulunduğu süre içinde medyayı takip edemediğini ve internet kullanamadığını anlattı. Ayrıca Sayentoloji dışındaki kitapların okunmasına da izin verilmediğini, gazete okuyamadığını, radyo olmadığını, hiçbir sosyal aktivite içinde yer almadığını belirtti. Dış dünyadan tamamen kopuk bir hayatları olduğunu da ekledi. Baskı altında, acınılacak, gereksiz ve aptal bir kişiliğe dönüşdürüldüklerini belirtti. Haftada bir kez annesi ile görüşme izni olduğunu söyledi. Shane, sekiz yaşındaki çocuğun haftada 35 saat çalıştırıldığını; yaşı 14 olduğunda görev yeri mutfak işleri olarak değiştirildiğini; siyah üniformalar giyen çocukların, çok hızlı hareket ederek, koşar adım yaşamakta olduğunu; güne her sabah yoklamaları alınarak başladıklarını söyledi (s.5)

Bazı Anahtar Sözcükler:

Çocuk sömürüsü, çalışan çocuk, çocuk emeği, yasaların çalışma hayatına yansıması.

 

Akpınar, T.(2012) “Karanlığın Pençesinde Kız Çocukları”,Çalışma Ortamı Dergisi, Sayı:125,Kasım-Aralık.S,18-19.

Bölüm: Makale ve Sunumlar

Akpınar, T.(2012) “Karanlığın Pençesinde Kız Çocukları”,Çalışma Ortamı Dergisi, Sayı:125,Kasım-Aralık.S,18-19.

Yararlanılan Kaynak Sayısı: 9

Kapsam:

Makale; Çocuklara, kız çocuklarına yönelik sömürünün pek çok boyutuna değinilmektedir.

Makaleden bir Alıntı:

Çocuğun toplumsal olarak bu savunmasız konumu, ona, kurulu bir toplumsal yapıdaki bozukluklar ve çarpıklıklar karşısında çok ağır bedeller ödettirmekte ve geri dönüşü olmayan tahribatlara yol açmaktadır. Kafamızı kaldırıp
etrafımıza baktığımızda çocukların çocuk işçiler, çocuk askerler, çocuk gelinler, okula gönderilmeyen çocuklar, açlıktan ölen çocuklar, sokaklara terk edilen çocuklar ve daha birçok biçimde bu bedeli öderkenki hallerini hemen fark edebiliriz. İçine doğduğu sosyal yapı onun şansı olabildiği gibi, suçu da olabilmektedir. Böyle bir suçun cezası da daha baştan müebbet olarak bellidir. Bu yazı, tek suçu insanlıkdışı karanlık koşullarda dünyaya gelmek olan çocukların hikayesini konu almaktadır. Söz konusu olan çocuk işçilik, yoksulluk yada savaşların veya doğal afetlerin çocuklar üzerindeki etkileri değil, yalnızca ve yalnızca, amiyane tabirle, zır cehaletin çocukları maruz bıraktığı … dır (Ne olduğuna ilişkin uygun bir söz bulamadım) (s.18).

 Bazı Anahtar Sözcükler:

Çocuk sömürüsü, çocuğa yönelik şiddet, sosyal yapı, kız çocuklarının sünnet edilmesi,

 

Sunal, O.(2010); “Çocuklarımızın Sesini Kestiler”, Çalışma Ortamı Dergisi,Sayı:108,Ocak-Şubat. s,4-5.

Bölüm: Makale ve Sunumlar

Sunal, O.(2010); “Çocuklarımızın Sesini Kestiler”, Çalışma Ortamı Dergisi, Sayı:108,Ocak-Şubat. s,4-5.

Yararlanılan Kaynak Sayısı:-

Kapsam:

Makalede;”Özbekistan’da Çocuk İşçiliği Konusunda Yasal İlerleme-Uganda’lı İsyancılar, Çocukları da Hedef Alıyor” başlıkları ile yasal düzenlemelere ve çocuk sömürüsüne ilişkin dünyadan  güncel haberlere yer verilmektedir.

Makaleden bir Alıntı:

Buna göre, ILO’nun Asgari Yaş Sözleşmesi kapsamında ulusal bir hareket planı oluşturulacak. Konuyla ilgili sözleşmeler 2008 yılının Mart ayında Özbekistan tarafından imzalanmıştı. Yeni düzenlemede, çocuk işçi çalıştırılanlar, asgari ücretin 5-10 katı bir para cezasına çarptırılacak. Çocukların ruhsal, bedensel ve sosyal sağlıklarını olumsuz yönde etkileyen işlerde çalıştırılmaları bu uygulamalarla engellenmeye çalışılacak(s.5)

Bazı Anahtar Sözcükler:

Çocuk sömürüsü, çocuk asker,

Karadoğan, E.(2011); “Her Yer Kan ve Barut Kokuyor; Gözyaşı Seller Gibi Akıyor”, Çalışma Ortamı Dergisi, Sayı:116,Mayıs-Haziran.S,2-4.

Bölüm: Makale ve Sunumlar

Karadoğan, E.(2011); “Her Yer Kan ve Barut Kokuyor; Gözyaşı Seller Gibi Akıyor”, Çalışma Ortamı Dergisi, Sayı:116,Mayıs-Haziran.S,2-4.

Yararlanılan Kaynak Sayısı: 4

Kapsam:

Makale; bir çok ülkede çocuk haklarına dair yasal düzenlemelere ve güncel bilgilere yer vermektedir.

Makaleden bir Alıntı:

Megjashi aynı ay içerisinde, özellikle Türkiye’de de çok alışık olduğumuz bir konuya dikkati çekti: Çocukların politik amaçlar ve gösteriler için manipüle edilmesi. Herhangi bir politikacının, parti başkanın, belediye başkanının bir yeri ziyaretinde özellikle okul ve işgünü olmayan tatil günlerinde çocukların onları karşılamaları için sokaklara dökülmesi büyük tartışmalara yol açtı. Megjashi’nin bu konuya dikkat çekmesi üzerine Makedonya’da eğitimden sorumlu bakanlık araştırma ve soruşturma başlattı. Megjashi, çocukların politik amaçlara alet edilmesinin eğitim ilkelerine ters düştüğünü savunarak tepki gösterdi (Megjashi, 2010) ,(s.2).
Mayıs ayına, Belçika’nın kız çocuklarının başlarını kapatması yasaklayan ve çocuk haklarını provoke eden düşüncelerin ve toplu hareketlerin ortaya çıkması damgasını vurdu. 25 Mayısta CRC’nin her iki Opsiyonel Protokolünün Genel/uluslararası onayı için küresel bir kampanya başlatıldı. Ek bir gelişme olarak, silahlı çatışmalarda çocukları kullanarak hak ihlallerinde bulunan ülkeler ve asi grupların da bir listesini de içeren küresel bir rapor yayınladı(s.2)

 Bazı Anahtar Sözcükler:

Çocuk sömürüsü, çocuğa yönelik şiddet, NCPCR.

 

Karadoğan, E.(2010); “Çocuk Ev Hizmetçisi: Tehlikeler, İstismar”, Çalışma Ortamı Dergisi, Sayı:113,Kasım-Aralık.S,2-4.

Bölüm: Makale ve Sunumlar

Karadoğan, E.(2010); “Çocuk Ev Hizmetçisi: Tehlikeler, İstismar”, Çalışma Ortamı Dergisi, Sayı:113,Kasım-Aralık.S,2-4.

Yararlanılan Kaynak Sayısı: 3

Kapsam:

Ev hizmeti işlerinde sömürülen çocukları konu alan makalede yaş aralıkları belirtilerek çocuk ev hizmetçisinin kim olduğuna değinilmektedir. Dünya genelinde çocuk ev hizmetçilerinin eğitimden yoksun bırakılma,sömürü gibi hayati sorunlarına yer verilmektedir.

Makaleden bir Alıntı:

Hizmetçi olarak çalışan çocukların oranını saptamak insan kapasitesinin ötesinde bir iş olarak değerlendiriliyor; fakat ILO, 16 yaşın altındaki kız çocuklarının çoğunun diğer iş kollarına oranla, yaygın bir şekilde ev işlerinde çalıştırıldıklarını ifade etmektedir (s.2).

Çocuk hizmetçilerin tamamının sömürüye ve istismara maruz kaldıklarını söylemek yanlış olmakla beraber, buna karşın göz ardı edilmemesi gereken de, çocuk hizmetçileri insan kaçakçılığı, zorla çalıştırma, ve diğer çocuk işçiliği formlarına karşı korumasız olmaları nedeniyle en çok sömürüye ve istimara açık olan çocuk işçiliği formlarındandır (s.2).

Bazı Anahtar Sözcükler:

Ev hizmetleri ve çocuk,çocuk emeği,çocuk sömürüsü,eğitim

 

Sunal, O.(2009); “Acı, Keder, Elem, Ölümde Öncelik Çocukların”, Çalışma Ortamı Dergisi,Sayı:105,Temmuz-Ağustos. s,4-5.

Bölüm: Makale ve Sunumlar

Sunal, O.(2009); “Acı, Keder, Elem, Ölümde Öncelik Çocukların”, Çalışma Ortamı Dergisi,Sayı:105,Temmuz-Ağustos. s,4-5.

Yararlanılan Kaynak Sayısı:-

Kapsam:

Makalede;”-Zimbabve Ordusu Madenlerde Zorla Çocuk Çalıştırıyor-Doğu Avrupa’da Kayıp Bir Kuşak -Uganda’da Kızlar için Güvenli Bir Yer Yok-Sudan’da Kızlara Kırbaç Cezası”başlıkları ile  çocuk emeği ve çocuk sömürüsüne ilişkin dünyadan  güncel haberlere yer verilmektedir.

Makaleden bir Alıntı:

13 yaşında bir kız, hergün maden cevheri taşıdığını ve sadece kısa aralıklarla dinlendiğini, sabah sekizden önce çalışmaya başladıklarını ve akşam altıdan önce işi bırakmadıklarını söylüyor. Bir madenci, iki arkadaşı ile birlikte elmas madeninde çalışırken kendinin kasığından vurularak yere yığıldığını diğer iki arkadaşının ise başından vurularak öldürüldüğünü ifade ediyor.(S.4)
Çaresizlik, genellikle insan haklarının ve hukukun kurumsallaşmadığı coğrafyalarda sıkça görülüyor. İnsanlar,
çocuk yaştan başlayarak çaresizlik olgusunu, sürekli karşılaştıkları ve kabullenmek zorunda oldukları bir durum gibi
görüyorlar. Bu nedenle, hak aramak kültürü gelişmiyor ve en tehlikeli sosyal olgulardan biri hüküm sürmeye başlıyor:
Öğrenilmiş çaresizlik. İşte tam da bu noktada, Sudan’da tutuklanan kızların arasında geçen bir konuşma, son derece
manidar hale geliyor.(s.5)

Bazı Anahtar Sözcükler:

Çalışan çocuk, öğrenilmiş çaresizlik, çocuk sömürüsü

Sunal, O.(2009); “Çatışmalar ve Çocuklarımız”, Çalışma Ortamı Dergisi, Sayı:106,Eylül-Ekim. s,6-7.

Bölüm: Makale ve Sunumlar

Sunal, O.(2009); “Çatışmalar ve Çocuklarımız”, Çalışma Ortamı Dergisi, Sayı:106,Eylül-Ekim. s,6-7.

Yararlanılan Kaynak Sayısı:

Kapsam:

“-Gazze: Çocuklar İçin Toparlanmanın Zor Olduğu Topraklar -Afganistan: ABD’nin Yeni Planı Çocuk Tecavüzlerini Arttıracak -BM Savaşlarda Çocukları Öldüren Ülkeleri Açıkladı -Somali’de Çocuk Askerlik Sorunu Giderek Artıyor” başlıkları ile dünyadan güncel haberlere yer verilmektedir.

Makaleden bir Alıntı:

Al-Shabab, fakir ailelerin çocuklarını kullanıyor. Mogadishu’da çalışan bir gazetecinin söylediğine göre, AK47
adı verilen taramalı tüfeklerle dolaşan 10 yaşında çocukları, sokaklarda görmek mümkün. Bakara Market’inin önündeki yol ayrımında nöbet tutan 12 yaşında bir çocuk, toplu taşım araçlarını durdurarak erkek-kadın yanyana oturan yolcuları aşağı indiriyor ve kırbaçlıyor. Bu sırada örgütteki ağabeyleri ise olanları, ağaç gölgesinin altından oturarak seyrediyor. Bir polis memurunun verdiği bilgiye göre, binlerce Somali’li çocuk Al-Shabab tarafından güneyde yer alan askeri kamplarda eğitiliyor. Albay Abdullahi Hassan Barise, çocukları eğitenlerin İngilizce veya Arapça konuşan yabancılar olduğunu belirtiyor. Eğitmenler daha çok Pakistan, Afganistan Çeçenistan gibi ülkelerden geliyor. Çocukların önemli bir bölümü fakir ailelerden gelseler de, bir kısmı zengin ailelerden geliyor.(s.5)

Bazı Anahtar Sözcükler:

Çocuk askerler, çocuk sömürüsü, eğitim

 

 

Alphan,Y.(2007); “Umutlarını Erteleyen Çocuklar”,Çalışma Ortamı Dergisi,Sayı:91,Mart-Nisan.

Bölüm: Makale ve Sunumlar

Alphan,Y.(2007); “Umutlarını Erteleyen Çocuklar”,Çalışma Ortamı Dergisi,Sayı:91,Mart-Nisan.

Yararlanılan Kaynak Sayısı: –

Kapsam:

Farklı coğrafyalarda (Pakistan,Tayland,Tayvand) ortak olan çocuk emeği sömürüsü ve çocuk askerler konusuna değinilmektedir.

 

Makaleden bir Alıntı:

Küba’da bir Amerikan deniz üssü olan Guantanamo’da, beş yıldır yaklaşık 400 Afganlı erkek esir olarak tutulmaktadır. Tahminlere göre, Guantanamo’da on sekiz yaş altı on yedi çocuk da alıkonulanlar arasındadır. Savunma Bakanlığı tarafından yapılan açıklamada alıkonulanların Amerika’nın güvenliğini tehdit eden savaşçılar olarak algılandığı, alıkoymada yaşın belirleyici bir faktör olmadığı belirtilmiştir. 2004’de hükümet politikası nedeniyle dört çocuk serbest bırakılmıştır. Guantanamo’da esir olarak tutulan çocuklar, yıllardır acı ve sıkıntı içinde yaşamaktadırlar.
Bazı Anahtar Sözcükler:
Çocuk askerler, Çocuk emeği sömürüsü, Çocuk Formu

 

 

Sunal, O.(2007); “5-6 Şubat 2007 Paris Konferansı ve Çocuk Askerler”, Çalışma Ortamı Dergisi, Sayı:91, Mart-Nisan

Bölüm: 2000 Sonrası,Makale ve Sunumlar

Sunal, O.(2007); “5-6 Şubat 2007 Paris Konferansı ve Çocuk Askerler”, Çalışma Ortamı Dergisi, Sayı:91, Mart-Nisan.

Yararlanılan Kaynak Sayısı: –

Kapsam:

Son zamanlarda dünya medyasının da oldukça ilgisini çeken, çocuk askerler konusunun tarihçesi, oldukça eskidir. 2007 yılında gösterime giren ‘Kanlı Elmas’ filminden sonra ticaret, sefalet, küreselleşme, sömürü gibi kavramlar tekrar tartışılmaya başlanmıştır. Paris konferansı ise, pırlanta ticareti yoluyla elde edilen gelirin doğrudan silah satın almak için harcandığı Afrika’daki durumu gözler önüne sermek ve bu silahların çocuklar tarafından kullanımını engellemek için yapılmıştır. ILO’nun 182 sayılı ‘Çocuk İşçiliğinin En Kötü Biçimleri’ Sözleşmesi’nde çocuk askerliği, bu kabul edilemez işler arasında sayılmıştır.

Makaleden bir Alıntı:

Çocuk askerler konusu 1990’lı yıllarda özellikle Afrika’da ve diğer kıtalarda yaşanan savaşlar, iç savaşlar, ve çatışmalar artınca Birleşmiş Milletler’in ve Birleşmiş Milletler Ulusulararası Çocuk Fonu’nun dikkatini çekmeye başladı. Bu savaşların ve iç karışıklıkların önemli bir bölümü, son derece yoksul insanların yaşadığı gariban ülkelerde gerçekleştiği için, silahlı gruplar; kandırmak, kaçırmak, korkutmak ve şiddet uygulamak yoluyla 100.000’lerce çocuğu kolayca silah altına aldı. Kız-erkek bütün çocuklar, farklı işlerde zorla kullanılmaya başlandı. 6-7 yaşında, neredeyse bebek sayılabilecek kadar küçük çocuklar; mayın döşemek, haber getirip götürmek, yemek yapmak ve daha da önemlisi ellerinde silahla savaşmak için kullanılıyordu. Kız çocuklar ise, küçücük yaşta askerlerle zorla cinsel ilişkiye girmeye zorlanıyor ve sömürülüyordu.

Bazı Anahtar Sözcükler:

çocuk askerler, elmaslar, Afrika, silah tüccarları, küreselleşme, çocuk sömürüsü, çocuklara cinsel taciz

Ocakçı, A.(2001); “Türkiye’de Çalışan Çocukların Durumu”, Hacettepe Üniversitesi Dergisi, Cilt:8, Sayı:1, Ankara, Ocak-Haziran, ss.120-132

Bölüm: 2000 Sonrası,Makale ve Sunumlar

Ocakçı, A.(2001); “Türkiye’de Çalışan Çocukların Durumu”, Hacettepe Üniversitesi Dergisi, Cilt:8, Sayı:1, Ankara, Ocak-Haziran, ss.120-132.

Yararlanılan Kaynak Sayısı: –

Kapsam:

DİE’nin (Devlet İstatistik Enstitüsü)1994 ve 1999 yılına ait Çocuk İşgücü Anketlerinde yer alan veriler kullanılarak, çocuk işçiliği incelenmiştir.

Makaleden bir Alıntı:

Sonuç olarak, çocuklar birçok nedenlerle, çok değişik çalışma koşulları altında çalışmaktadırlar. Ancak, çocuk istihdamının özellikle rahatsızlık veren ve politika belirleme ve yasa çıkarma açısından öncelik alması gereken üç yönü vardır. Birincisi, önemli sayıda ve yüksek oranda çocuğun çok genç yaşta işe başlamasıdır. İkincisi, birçok çocuğun (ev hizmetleri görenler ve borç bağımlılığı altında çalışanlar gibi ) sömürü ve istismara son derece açık bir istihdam ilişkisi içinde çalışmak zorunda kalmış olmasıdır. Son olarak, birçok çocuk çok uzun saatler çalışmakta, yeterli besin, sağlık hizmeti ve eğitim olanaklarından çok ender yararlanmakta ve çoğunlukla çok düşük ücret almaktadır. (s.9)

Bazı Anahtar Sözcükler:

çocuk işçiler, çocuk işgücü anketi, çocuk sömürüsü, çocuk istismarı

 

 

 

 

Gelegen, D.(2001); “Çocuk Emeği”, Mesleki Sağlık ve Güvenlik Dergisi, Nisan, 6:42-46

Bölüm: 2000 Sonrası,Makale ve Sunumlar

Gelegen, D.(2001); “Çocuk Emeği”, Mesleki Sağlık ve Güvenlik Dergisi, Nisan, 6:42-46.

Yararlanılan Kaynak Sayısı: 1

Kapsam:

Leon Warshaw’ın makalesi, (Precarious Employment and Child Labour, Encyclopaedia of Occupational Health and Safety, International Labour Organization, Cenova, 1998.)dilimize çevirilmiştir. Çocuk işçiliği, çocuk köleliği kavramları açıklanmıştır. Daha sonra ILO’nun verilerinden faydalanarak konuya derinlik kazandırılmıştır. İlerleyen bölümde çocukların hangi işlerde çalıştıkları ve bu işlerin potansiyel zararları tartışılmıştır. Son bölümde, çocuk işçiliğinin ekonomik ve sosyal sonuçları aktarılmıştır.

Makaleden bir Alıntı:

İşçilerin yoksullaştırmaya, sömürüye ve suistimale uğradığı; sağlık ve güvenliklerinin büyük risk altında olduğu birçok istihdam biçimi vardır. Tüzük ve mevzuatlarla gösterilen çabalara, uluslar arası sözleşme ve anlaşmalara atılan imzalara ve bunların gösterdiği çözümlere rağmen bu tür çalışma koşulları insanların yoksulluğu, ezilmişliği, kötü barınma ve beslenme koşulları ortadan kalkmadığı sürece devam edecek gibi görünmektedir. İşçiler içinde bulundukları bataklıktan kurtulmaları için gerekli olan bilgilenme, eğitim, beceri kazanma, koruyucu ve tedavi edici sağlık hizmetlerinden yararlanma olanaklarına da sahip değillerdir. (s.6)

Bazı Anahtar Sözcükler:

çocuk işçiler, çocuk köleliği, çocuk sömürüsü, çalışma koşulları, sosyal güvenlik, yoksulluk

 

Altıntaş, B.(2005); “Çocuk İşçiliği Nedenler, Sorunlar ve Politika Yönetimi”, Tes-İş Dergisi, Haziran, s.58-64

Bölüm: 2000 Sonrası,Makale ve Sunumlar

Altıntaş, B.(2005); “Çocuk İşçiliği Nedenler, Sorunlar ve Politika Yönetimi”, Tes-İş Dergisi, Haziran, s.58-64.

Yararlanılan Kaynak Sayısı: –

Kapsam:

Çalışmada çocuk işçiliği ile mücadele dinamiğinden hareketle, çocuk işçiliğinin farklı boyutları incelenmiş, çocuk işçiliği ve çalışan çocuklarla ilgili politika perspektifi gözden geçirilmiştir. Çocuk çalıştırılmasının nedenleri, tehlikeli çalışma ilişkileri içerisinde yer alan çocukların çalışma koşulları, çalışma yaşamındaki çocuğun fiziksel ve psikosoyal dengeleriyle ile ilgili risk etmenlerinin tanımlanması ve çalışan çocuklar üzerindeki olası etkisinin belirlenmesi bu çalışmanın amacıdır. Aynı zamanda bu çalışma çalışan çocuklar için bir politika ve eylem planı oluşturulmasını hedeflemektedir.

 

Makaleden bir Alıntı:

Çocuk işçiliği konusu, yalnızca çok sayıda çocuğun yasa dışı çalışması nedeniyle değil, yaptıkları işlerin çoğu zaman sömürüye dayalı olması nedeniyle değerlendirilmesi gereken karmaşık bir sorundur. Çocuklar, toplumsal, politik, kültürel ve ekonomik nedenlerle çalıştırılmaktadır. (s.59)

Bazı Anahtar Sözcükler:

çocuk işçiler, çocuk işçilik nedenleri, iş tehlikeleri, çalışma koşulları, çocuk sömürüsü