Mevsimlik Gezici Tarım İşçiliği 2014

Bölüm: Kitaplar ve Raporlar

Çalışmanın adı: Mevsimlik Gezici Tarım İşçiliği 2014

Çalışmanın Türü: Rapor

Çalışmanın Yazarı: Hayata Destek İnsani Yardım Derneği

Çalışmanın Sunuluş,

Basım yılı ve Yeri: 2014, İstanbul

Çalışmanın Dili: Türkçe

Sayfa Sayısı: 95

Amaç:

İçerik:
Rapor 2014 yılında Hayata Destek Derneği’nin Mevsimlik Tarım İşçiliği Yaşama, Çalışma Koşulları Araştırması’nın bulgularına dayanarak ailelerin sosyo-ekonomik yapılarını, çalışma ve yaşam koşullarını, yoksullukları ve yoksunluklarını ele alarak, çocukların iyi olma hali üzerindeki etkisini inceleyecektir. Başat olarak mevsimlik tarım işçiliği olmak üzere, mevsimlik tarım işçiliğinde çocuk verilerine de yer verilmektedir.

Yöntem:

Araştırma kapsamında yaygın olarak mevsimlik işçi alan illerde Adana (örtü altı sebze ve narenciye); Afyon (kiraz toplama); Düzce (fındık toplama); İzmir (kiraz toplama); Konya-Aksaray (pancar çapası); Ordu (fındık toplama); Samsun (sebze hasadı); Urfa (pamuk toplama) ve Yozgat-Nevşehir (pancar çapası)’nda saha çalışması yapılmıştır. Araştırma Aralık ayında, mevsimlik pamuk ve Adana narenciye sahasıyla son bulmuştur. Toplamda aralarında çiftçi ve yerel yetkililer de olmak üzere 85 derinlemesine görüşme ile 168 hane halkı anketi yapılmıştır. Ayrıca 8 kadın ve 3 çocuk odak grup görüşmeleri gerçekleştirilmiştir. 168 hane halkı anketi ile toplamda mevsimlik tarım işçisi olan ya da bundan doğrudan etkilenen 1,353 kişinin verisine ulaşılmıştır.

Alıntı:

MURAT;10 yaşında ve bu yıl ‘gerçekten çalışmaya başladığı’ ilk yıl. Urfa, Viranşehir’den 22 kişilikgeniş ailesiyle birlikte bu yıl göç yoluna çıktılar. 4. sınıfa giden Murat her yıl Mayıs ayında Urfa’dan ayrıldıkları için okula düzenli devam edememekte: “Bu yıl Mayıs ayında göç yoluna çıktık, Aksaray’da şeker pancarı çapası, Samsun’da sebze hasadı, Düzce’de fındık toplama işi yaptık. Düzce’den sonra ben ailemle pamuk hasadına gitmeyeceğim, okula devam edeceğim” diye yolculuklarını aktarmıştı. Ancak onunla devam ettiğimiz göç yolculuğunda pamuk vakti geldiğinde o da ailesiyle birlikte Viranşehir yakınlarındaki bir pamuk tarlasında çadırda kalıp pamuk topladı, okula devam edemedi. Kendi anlatışı ile pancar çapasında çok çalışmasa da, sebze hasadında, fındık ve pamuk toplama işlerinde çok çalışıp, aileye katkısı çok olmuş. Murat’ın ailesi, toprakları olmadığı için yıllar önce köylerinden şehir merkezine göçmüşler ve kendilerini bildiklerinden beri bu işi yapıyorlar.Murat’ın 19 yaşındaki ablası okuyamayan çocuklardan bir örnek:“Ben de orta ikiye kadar gittim,işe çıktığımızdan dolayı okuyamadık. Zaten 4 ay öyle gidiyorduk, 6 ay işe çıkıyorduk. 4 ay gidince yani bir şey öğrenemiyoruz, sadece yazma okuma oluyor, başka şey olmuyor(s.87).


Anahtar kelimeler:

Tarımda çocuk emeği, eğitim.

 

Fındık Hasadının Oyuncuları

Bölüm: Kitaplar ve Raporlar

Çalışmanın adı: Fındık Hasadının Oyuncuları

Çalışmanın Türü: Rapor

Çalışmanın Yazarı: Kalkınma Atölyesi, Danışman:Kuvvet Lordoğlu

Çalışmanın Sunuluş,

Basım yılı ve Yeri: 2014, Ankara

Çalışmanın Dili: Türkçe

Sayfa Sayısı: 238

Amaç:

Araştırmanın temel amacı, başta fındık hasadında çalışan yetişkinler ve çocuklar olmak üzere, tarım aracıları ve fındık bahçesi sahiplerinin görüşleri doğrultusunda, çalışma ve yaşam koşullarını detaylı bir şekilde ortaya koymak, çalışma sürecine katılan yetişkin ve çocukların profillerini belirlemek, ilgili tarafların yetişkin ve çocuk işçiliğine yönelik görüşlerini derlemek, yaşam ve çalışma koşullarının iyileştirilmesine yönelik nelerin yapılacağını ortaya koymak ve gelecekteki fındık hasadı işçilik biçimlerinde görülebilecek olası değişimi tahmin etmektir.

İçerik:

Batı Karadeniz İllerinde Fındık Hasadında Yer Alan Mevsimlik Gezici Tarım İşçileri, Çocuklar, Tarım Aracıları ve Bahçe Sahipleri Temel Araştırmasından oluşmaktadır.

Yöntem:

Alan araştırmasından yararlanılmaktadır.

Alıntı:
Çocuklar, 12 farklı mevsimlik tarım işçisi grubu içinde yer almaktadırlar. Tarım aracılarından alınan, her grupta yer alan hane sayıları bilgisi doğrultusunda, bir grupta yer alan ortalama hane sayısı 4,5’tir. En küçük işçi grubu 3 haneden, en büyüğü ise 7 haneden oluşmaktadır. Gruplar Şanlıurfa, Diyarbakır, Adana, Batman ve Şırnak’tan gelmişlerdir. Gözlem tekniğinden ötürü, çocukların hane büyüklükleri hesaplanamamıştır. Ancak, hane halkı bulgularında, hane büyüklüğüne yönelik bulguların bu noktada da geçerli olduğu söylenebilir. TÜİK’in 2012 yılında yayınladığı “Aile” raporunda yer alan istatistiklere göre, söz konusu illerin ortalama hane büyüklüğü bakımından en yüksek iller olduğu, bu illerdeki ortalamanın 6-8 kişi olduğu bildirilmektedir. Ancak araştırma bulguları ile arada oluşan bu farkın altında yatan temel neden, hanehalkı bölümünde de dile getirildiği üzere, hanelerin her zaman tüm üyeleriyle birlikte fındık hasadına çalışmaya gelmemeleri ya da çocukların/gençlerin kimi zaman fındık hasadına
hanelerinden bağımsız katılmaları olduğu düşünülebilir(s.106).
Anahtar kelimeler:

Fındık tarımında çocuklar, çocuk emeği.

 

(2012) “Fındık Tarımında Çocuk Emeği Konusunda İyi Uygulama Örneği (Özer Akbaşlı ile Söyleşi)”, Çalışma Ortamı Dergisi, Sayı:124,Eylül-Ekim.S,6-7.

Bölüm: Makale ve Sunumlar
(2012) “Fındık Tarımında Çocuk Emeği Konusunda İyi Uygulama Örneği (Özer Akbaşlı ile Söyleşi)”, Çalışma Ortamı Dergisi, Sayı:124,Eylül-Ekim.S,6-7.

Yararlanılan Kaynak Sayısı: –

Kapsam:

Makale; fındık tarımında çocukların işçi olarak çalıştırılmalarını önlemek amacıyla Giresun Ziraat Odası (GZO) ‘nin  ‘Gülen Çocuk’  projesi ve fındık tarımından uzak tutulacak çocuklara yönelik uygulamalar ele alınmaktadır.

Makaleden bir Alıntı:

Giresun Ziraat Odası Başkanı Akbaşlı, çocukların bahçelerden uzak tutulması, fındık tarımında çocuk emeğinin olmaması için, hem üreticilerin ve hem de çocukların eğitilmesi gerektiğini vurguladı. Yapılan çalışmalarda, özellikle ilimizdeki 13 ilçemizde 100 bin üreticimize gerek yasaların, anayasaların, Türkiye ́nin taraf olduğu uluslararası anlaşmaların metinlerini anlatıp öğretilmektedir. Bu çerçevede 3.000 broşür dağıtılmıştır. Üretici çiftçilerimize, çocuk işçiliği konuşunda, basın demeçleri, radyo ve televizyon programları ile ulaşılmaktadır. Ağustos ayında başlayacak olan, fındık toplama döneminde, fındık üreticisi çiftçilerin, hasat zamanı bahçeleri ziyaret edilerek çocuk çalıştırmadıklarının yerinde saptanması, kendilerinin pazara götürdükleri fındıklarıyla satış esnasında gurur duymalarının sağlanması planlanmakta. Çiftçilerimiz göğüslerini gere gere ‘Bizim ürünlerimizde çocuk emeği yoktur’ demelidirler. Hatta her biri bahçelerine “BİZİM BAHÇEDE ÇOCUKLAR ÇALIŞMIYOR” yazılı pankart asmalıdırlar(s.6-7).

 

Bazı Anahtar Sözcükler:
Fındık tarımında çocuklar, tarımda çocuk emeği,

İlik,B.(2012); “Uzun Yolculuk”Çalışma Ortamı Dergisi,Kasım-Aralık, Sayı:125,.S,20-22.

Bölüm: Makale ve Sunumlar

İlik,B.(2012);”Uzun Yolculuk””Çalışma Ortamı Dergisi,Kasım-Aralık, Sayı:125,.S,20-22.

Yararlanılan Kaynak Sayısı: –

Kapsam:

Hayata Destek Derneği’nin 23 Temmuz 2012 – 30 Ağustos 2012 tarihleri arasında Ordu Valiliği ile birlikte fındıkta çocuk işçiliğini önlemeye yönelik yürütttüğü yaz okulu çalışmasını ve ortaya çıkan tespitleri ele almaktadır.

Makaleden bir Alıntı:

Çalışmanın yapıldığı çadırkentte günlük ortalama 150 çadırda yaklaşık 800 kişi, 7 ila 40 gün arasında kalmaktadır. Çadırkentte bulunanların %5’i 0-3 yaş, %5’i 4-6 yaşları arasındadır. Kreş ve okula hazırlık dönemi olarak tanımlanabilecek bu yaş grubunun içinde birkaç günlük bebekten, çadırkentte doğan ve her türlü riske açık ortamda yaşayanlara kadar %10’luk bir grup bulunmaktadır.7-14 yaş grubunda yoğun bir çocuk grubu bulunmaktadır ve bunların oranı %24’tür. Bu grup genel olarak tarlalara götürülmemektedir. Ancak yapılan çalışmada saptanan ve genellikle literatürde de dikkatleri çekmeyen bir tür gizli çocuk işçiliği burada ortaya çıkmaktadır. Çadırlarda kalan
kız çocukları çok küçük yaşlardan itibaren (7-8) küçük kardeşlerine bakma, çadırın ihtiyacı olan getir-götür ve ayak
işlerinden sorumlu olmaktadırlar. Üstelik bu sorumluluk çoğu kez bahçede çalışmaktan daha ağır koşulları içermektedir(s.20)
Bazı Anahtar Sözcükler:
Sivil toplum kuruluşları, fındık tarımında çocuklar, çocuk emeği, çocuk işçiliği, yoksulluk