Sunal, O.(2008); “12 Haziran Dünya Çocuk İşçiliğiyle Mücadele Günü:Bu Yılın Vurgusu Eğitim”, Çalışma Ortamı Dergisi, Sayı:99, Temmuz-Ağustos.S,2-3.

Yararlanılan Kaynak Sayısı: –

Kapsam:

Her yıl 12 Haziran, ‘Dünya Çocuk İşçiliği İle Mücadele Günü’ olarak kutlanmaktadır. ILO yayınladığı raporlar ile çalışan çocukların durumunu gözler önüne sermektedir. Yazıda dünyada çocuk işçiliği durumuna eğitim konusu ile birlikte değinilmektedir.

Makaleden bir Alıntı:

Bazı Anahtar Sözcükler:

ILO, Çocuk işçiliği ile mücadele,

Çalışmanın adı: Dünyada ve Türkiye’de Çalışan Çocuklar

Çalışmanın Türü: Araştırma/Anket Raporu

Çalışmanın Yazarı: TİSK/TÜRK-İŞ

Çalışmanın Sunuluş,

Basım yılı ve Yeri: Haziran, 2007

Çalışmanın Dili: Türkçe

Sayfa Sayısı: 48

Amaç: Türkiye’de ve dünyada çocuk emeğinin anlatılması ve TİSK/TÜRK-İŞ faaliyetlerinin tanıtımı.

İçerik: İlk bölümde, dünyada çalışan çocukların durumu aktarılmıştır. İkinci bölümde, Türkiye’de çalışan çocukların durumu anlatılmıştır. Üçüncü bölümde, çalışan çocuklar konusunda TİSK ve TÜRK-İŞ tarafından yapılan çalışmalar, dile getirilmiştir. Dördüncü bölümde ise, çalışan çocuklar için toplumsal destek merkezi proje faaliyetlerinden bahsedilmiştir.

Yöntem: Rapor halinde bilgiler sunulmuştur.

Alıntı: Türkiye’deki en kötü durumdaki çocuk işçiliği kapsamındaki 3 sektör(sokakta çalışanlar, mobilya sanayinde çalışanlar, mevsimlik tarımda çalışanlar) çalışmamız kapsamına alınmıştır. (s.36)

Anahtar kelimeler: çalışan çocuklar, TİSK, TÜRK-İŞ,ILO, toplumsal destek merkezi

Çalışmanın adı: Çocuk İşçiliğiyle Mücadelede İşverenler: Çocuk İşçiliği İle İlgili Deneyimlerin ve Alınan Derslerin Paylaşılması hakkında Bölgeler Arası Konferans Raporu

Çalışmanın Türü: Araştırma/Anket Raporu

Çalışmanın Yazarı: TİSK/ILO

Çalışmanın Sunuluş,

Basım yılı ve Yeri: İstanbul, 2007

Çalışmanın Dili: Türkçe

Sayfa Sayısı: 60

Amaç: Türkiye’de ve bölgedeki diğer ülkelerde yürütülen çalışmaların tartışılması ve bilgi alış-verişi aypılması.

İçerik: İlk bölümde Çalışma Bakanlığı, ILO ve TİSK temsilcilerinin konuşmaları yer almaktadır. Daha sonra sırası ile şu konular tartışılmıştır: çocuk işçiliği ile mücadelede işverenin rolü, tarımda çocuk işçiliği, çocuk işçiliği ile mücadele hakkında ülke sunumu-Türkiye-Moldova-Azerbaycan, IOE’nin çalışmaları, çocuk işçiliğiyle mücadele konusunda yuvarlak masa tartışması, seçilmiş ülkelerdeki çocuk işçiliği projelerinin özetleri-Arnavutluk-Azerbaycan-Kazakistan-Kırgızistan-Moldova-Tacikistan-Türkiye-Ukrayna-Özbekistan-

Yöntem: Konferansta sunulan raporlar biraraya getirilmiştir.

Alıntı: İstanbul’da düzenlenen, çocuk işçiliği hakkındaki bölgeler arası konferansta yer alan 14 işveren kuruluşunun temsilcileri, çocuk işçiliğinden ciddi endişe duymaktadır ve çocuk işçiliğinin zaman içinde ortadan kaldırılması amacını benimsemektedir.

Anahtar kelimeler: çalışan çocuklar, TİSK, ILO, bölgesel konferans

Karabulut, Ö.(2005); “Ekonomik İşlerde Çalışan Çocuklar”, Tes-İş Dergisi, Haziran, s.65-70.

Yararlanılan Kaynak Sayısı: 13

Kapsam:

DİE’nin (Devlet İstatistik Enstitüsü)1994 ve 1999 Çocuk İşgücü Anketleri kullanılarak, Türkiye’de çocuk işçilik konusu rakamlarla anlatılmıştır. Çalışan çocukların çalışma koşulları, ulusal mevzuat ve ILO sözleşmeleri de gözönünde bulundurularak değerlendirilmiştir. Sonuç bölümünde konu ile ilgili anlatılanlar toparlanmış ve öneriler sunulmuştur.

Makaleden bir Alıntı:

Çalışan çocukların çalışma nedenleri, sorunları ve çözümleri çok boyutlu olup, bunları Türkiye’nin temel sorunlarından ve bu sorunların çözümü yönündeki politikalardan soyutlamak mümkün değildir. Uygulanmakta olan sosyo-ekonomik politikalar sonucunda her gün daha fazla çocuk çalışma yaşamına katılmakta, başta İstanbul olmak üzere büyük kentlerde sokakta yaşayan, sokakta çalışan çocuk sayısı artmaktadır. (s.68)

Bazı Anahtar Sözcükler:

sokakta çalışan çocuklar, sokakta yaşayan çocuklar, uluslararası mevzuat, ulusal mevzuat, ILO

Güneş, T.(2001); “Çalışan Çocuklar”, Mesleki Sağlık ve Güvenlik Dergisi, Nisan, 6:6-8.

Yararlanılan Kaynak Sayısı: 2

Kapsam:

DİE’nin (Devlet İstatistik Enstitüsü)1994 ve 1999 Çocuk İşgücü Anket’inden elde edilen veriler kullanılarak; çocuk işçilik, nedenleri ve Türkiye’deki durumu tartışılmıştır.

Makaleden bir Alıntı:

Dünya genelinde çocuklar daha çok deri, tuğla üretimi, altın madenciliği, tekstil, halı dokumacılığı, balıkçılık, kibrit gibi ağır işlerde çalıştırılırken; fuhuş, porno kaset üretimi, uyuşturucu üretimi vb. gibi tehlikeli işlerde de çalıştırılmaktadır. ILO 1999 tarihli 87. Genel Konferansı’nda bu koşulları içeren çocuk işçiliğini kabul edilemez olarak tanımlamış ve182 sayılı ‘‘En Kötü Biçimlerdeki Çocuk İşçiliğinin Yasaklanması ve Ortadan Kaldırılmasına İlişkin Acil Eylem Sözleşmesi’ni’’ kabul etmiştir. Bu biçimler altında çalışan çocukların 60-70 milyon civarında olduğu tahmin edilmektedir. (s.6)

Bazı Anahtar Sözcükler:

çocuk emeği, çocuk işgücü anketi, uluslararası mevzuat, ILO

Çelik, A.(2005); “Dünden Bugüne Çocuk İşçilik” Tes-İş Dergisi, Haziran, s.51-57.

Yararlanılan Kaynak Sayısı: 23

Kapsam:

Giriş bölümünde çocuk işçilik kavramı anlatılmış, nedenleri gözler önüne serilmiştir. Daha sonraki bölümde çocuk işçilikle mücadele konusu Charles Dickens dahil olmak üzere tarihsel bir perspektif içinde anlatılmıştır. Uluslararası Çalışma Örgütü’nün (ILO) verilerine dayanarak dünyada çcuk işçiliğin profili çizilmiştir. İlerleyen bölümlerde Türkiye’de çocuk emeği konusu anlatılmış ve AB normları göz önünde bulundurularak çözüm yolları tartışılmıştır.

Makaleden bir Alıntı

Çocuk işçiliğin ortadan kaldırılması, dönemin toplumsal muhalefet hareketlerinin talepleri arasında da önemli bir yer tuttu. Başlangıçta bir genel oy hareketi olan ancak daha sonra sosyal bir içeriğe de kavuşan Chartist hareket, 1840’lı yıllarda talepleri arasına çocukların çalıştırılmalarının yasaklanmasını da aldı. (s.52)

Bazı Anahtar Sözcükler:

çocuk emeği, çocuk işçilik nedenleri, tarihsel bakış, ILO

Çelik, A.(2005); “Çocuk İşçiliğin Bitmeyen Öyküsü Üstüne”, Birikim Dergisi, Sayı: 192, İstanbul, Nisan.

Yararlanılan Kaynak Sayısı: 25

Kapsam:

Giriş bölümünde çocuk işçilik kavramı anlatılmış, nedenleri gözler önüne serilmiştir. Daha sonraki bölümde çocuk işçilikle mücadele konusu, Charles Dickens dahil olmak üzere tarihsel bir perspektif içinde anlatılmıştır. Uluslararası Çalışma Örgütü’nün (ILO) verilerine dayanarak dünyada çocuk işçiliğin profili çizilmiştir. İlerleyen bölümlerde Türkiye’de çocuk emeği konusu anlatılmış ve AB normları göz önünde bulundurularak çözüm yolları tartışılmıştır.

Makaleden bir Alıntı

Çocukların çalıştırılmasına tarihin pek çok döneminde raslanmakla ve bu çalışma biçiminin pek çok boyutu olmakla birlikte, çocuk işçiliğin kapitalist piyasa ile birlikte yaygın bir hal aldığı tartışma götürmez. Kendi kendine işleyen piyasa fikri, çocuk emeği alanında da uzunca bir dönem sınırlamaları reddetti. (s.32)

Bazı Anahtar Sözcükler:

çocuk emeği, uluslararası mevzuat, ILO

Bakırcı, K.(2004); “Türkiye’de Çocuk ve Genç İşçiliği ” , Görüş Dergisi, Mart, ss.52-56.

Yararlanılan Kaynak Sayısı: –

Kapsam:

Giriş bölümünde, çocuk işçilik kavramı anlatılmıştır. İlerleyen kısımlarda ise, Uluslararası Çalışma Örgütü’nün(ILO) konuya yaklaşımı anlatılmış ve daha sonra ülkemizdeki durum, mevzuat göz önünde bulundurularak özetlenmiştir.

Makaleden bir Alıntı:

Yukarıda belirtildiği gibi, yasadışı kabul edilse de çocuk işçiliği yaygındır. Bu olgu, genellikle sessizlik duvarı ve kayıtsızlıkla çevrilidir. Ancak bu duvar, çatırdamaya başlamıştır.

Bazı Anahtar Sözcükler:

çocuk emeği, uluslararası mevzuat, ulusal mevzuat, ILO

Alpar, B.M.(2002); “Kötü Şartlardaki Çocuk İşçiliğinin Yasaklanması ve Ortadan Kaldırılmasına İlişkin Acil Önlemler Hakkında 182 Sayılı ILO Sözleşmesi ile İlgili Çalışma Hayatı Mevzuatı”, Kamu-İş: İş Hukuku ve İktisat Dergisi, Cilt:7, Sayı:1.

Yararlanılan Kaynak Sayısı: 7

Kapsam:

Çocuk işçiliğini kavramsal açıdan inceleyen kısa bir girişten sonra konunun uluslararası hukuk boyutu anlatılmış; ILO sözleşmeleri, diğer uluslararası anlaşmalara değinilmiştir. İlerleyen bölümlerde ise konunun ülkemizdeki yasal boyutuna değinilmiştir.

Makaleden bir Alıntı:

Ülkelerin sosyo-ekonomik koşulları göz önüne alındığında kaynakların yetersizliği ve alt yapı eksikliği çocuk işçiliğinin çok kısa vadede sona erdirilmesinin zor olduğunu ortaya koymaktadır. Bunun gerçekleşmesi pek çok ülkede sosyal ve ekonomik koşulların iyileşmesine bağlıdır. Bundan dolayı, ILO-IPEC önceliğini “Kötü Şartlardaki Çocuk İşçiliği” nin önlenmesi olarak belirlemiştir. (s.19)

Bazı Anahtar Sözcükler:

çocuk emeği, uluslararası mevzuat, ulusal mevzuat, ILO, sosyo-ekonomik düzey

Akter, E.İ.(2003); “Dünya Çocuk İşçiliği İle Mücadele Günü: Dünyada Neler Oluyor?”, Çalışma Ortamı Dergisi, Sayı:69, Temmuz-Ağustos.

Yararlanılan Kaynak Sayısı: 2

Kapsam:

Dünya’da çocuk işçiliği konusunda bir derleme yapılmış. Bangladeş, Brezilya, Çin, Etyopya, Filipinler, Hindistan, gibi ülkelerdeki durum kısaca özetlenmiş ve 12 haziran ile ilgili ILO, UNICEF, Global March Save The Children gibi organizasyonların basın açıklamalarına yer verilmiş.

Makaleden bir Alıntı:

Filipinler: İnsan kaçakçılığını durdurmak adına yapılan girişimler kapsamında, Filipin Başbakanı, kadın ve çocuk kaçakçılığı yapan kişilere sert cezalarla gözdağı veren bir kanun imzalamıştır. (s.19)

Bazı Anahtar Sözcükler:

çalışan çocuklar, ILO, çocuk kaçakçılığı

Fişek, A.G.(1998); “Çalışan Çocuklar Sorununda İşveren Katkısının Geliştirilmesi”, Çalışma Ortamı, Eylül-Ekim, sayı 40, s. 2-6.

Yararlanılan Kaynak Sayısı: –

Kapsam:

Makalede, çocukların çalıştırılması sorunu, insan hakları bağlamında ele alınmış; çocukların erken yaşta çalışma yaşamına girmesinin ve eğitim alanından çekilmesinin gelecekte toplumu nitelikli insangücünden yoksun bırakacağı gerçeğine deyinilmiştir. Çalışan çocuklar için çözümün uzun ve kısa erimde ayrı ayrı ele alınması gerektiği vurgulanmış; çocuk çalışmasında hoşgörünün sınırının ne olduğu sorusunda ise ILO’nun yanıtına yer verilmiştir. Yaşama ve çalışma koşullarındaki varlar ve yoklar listesinde yetişkinler ve çalışan çocuklar karşılaştırılmış; yasal temelin önemli olduğu fakat yapılması gerekenin, hem işçinin hem de işverenin içine sinmesi gerektiği belirtilmiş, “Fişek Enstitüsü”nün “gülümseyen söylem (soft-negotation)” yaklaşımının başarısına deyinilmiştir. Çocuk işçiliğinin sorumlusunun yalnızca işveren değil tüm toplum olduğu savlanmış, çocuğu çalışma yaşamına iten faktörleri önleyemediği için toplumun borçlu olduğu vurgulanmıştır. Ayrıca, çocuk çalıştıran işverenlerin sorumlulukları ve çalışan çocuklar üzerine işverenlerle birlikte iki Fişek Projesi (ortak işçi sağlığı iş güvenliği birimi, çalışan çocuklara sağlık taraması) konularına yer verilmiştir. Makale, hedef ve yol-yöntem önerisi ile bitmiştir.

Makaleden bir Alıntı:

Yoksulluk, eğitim ve sosyal güvenlik sistemindeki yetersizlikler, gelecekteki işbulma kaygısı, çocukları çalışma yaşamına iterken; ucuz emek gereksinmesi, üretim için iyi bir takım oluşturma isteği ve geleneksel etmenler, işvereni bu yönelişe benimsemeye itmektedir. Dolayısıyla, “çalışan çocuklar” olgusunun sorumlusu tüm toplumdur. Küçük çocukların çalışma yaşamına hiç alınmamasına katkıyı tek başına işverenlerden değil; toplumun tüm kesimlerinden beklemek gerekir. (s.5)

Bazı Anahtar Sözcükler:

çalışan çocuklar, toplumun borcu, sosyal sorumluluk, ILO, gülümseyen söylem, işçi sağlığı iş güvenliği, yoksulluk