Çalışmanın adı: Sokakta çalışan çocukların çalışma şartları: Malatya örneği

Çalışmanın Türü: Yüksek Lisans Tezi

Çalışmanın Yazarı: Mehmet Bülent Yeşil

Çalışmanın Sunuluş,

Basım yılı ve Yeri:  2009,Malatya( İnönü Üniversitesi / Sosyal Bilimler Enstitüsü / İktisat Bölümü / İktisat Anabilim Dalı).

Çalışmanın Dili: Türkçe

Sayfa Sayısı:  171

Amaç:

Malatya’da sokakta çalışan çocukların şu anki durumlarını ve sorunlarını belirlemek ve bu konuda çözüm önerileri geliştirmek, gelecek araştırmalar için bir basamak ve yardımcı olmaya çalışılmaktadır.

İçerik:

Malatya il merkezinde sürdürülmüş ve yaşları 7 ila 16 arasında olan 75 sokakta çalışan çocuk (69 erkek, 6 kız) araştırmaya katılmıştır. Sokakta çalışan çocuklara yönelik 30 soru içeren bir anket hazırlanmış ve bilgiler araştırmacı tarafından toplanıp değerlendirilmiştir. Veriler, frekans ve yüzdelik tablolarında da gösterilmiştir. Bulgulara göre, sokakta çalışan çocukların büyük bir kısmı erkek ve 10,15 yaşları arasındadır. Aileleri düşük gelire sahip ve yoksul kimselerdir. Çocukların çoğu, üç ve daha fazla kardeşe sahipler. Çocuklar, gıda ve gıda dışı mallar (simit, kağıt mendil vb.) satıyorlar, ayakkabı boyuyorlar ve bir şekilde para kazanmaya çalışıyorlar. Yılın neredeyse tamamında, okuldan arta kalan zamanlarda çalışıyorlar. Tamamına yakını okula devam etmektedir. Çalışma şartları oldukça ağır, tehlikeli ve yorucu. Genellikle asgari ücretin çok altında bir kazanca sahipler. Pek çoğu yetersiz ve dengesiz besleniyorlar. Akşam olduğunda evlerine dönüyorlar. Şu anda kötü alışkanlıkları bulunmamakla beraber, her an bu türden tehlikelere açık durumdalar. Elde edilen bulgular doğrultusunda, konu ile ilgili çözüm ve politika önerileri sunulmuştur.

Yöntem:

Amaçlı örnekleme yöntemi ve betimsel analiz kullanılmıştır.

Alıntı:

Türkiye anakentlerinin sokakta çalışan çocuklar ve aileleri, Türkiye’de genel yoksullukla özdeşleştirilen Doğu ve Güneydoğu Anadolu’dan gelmişlerdir. İstanbul sokaklarında çalışan çocukların memleketleri sıralamasında en büyük oran Ağrı, Mardin, Siirt, Diyarbakır, Bitlis ve Kars illerine aittir (Karatay 1999). Aynı araştırmada ailelerin birbirinin akraba veya hemşerilerinin yanına geldiği görülmektedir. Örneğin Mardin Dargeçit ilçesinden insanlar Tarlabaşı’nın ucuz evlerine yerleşmiştir. Araştırma sonuçlarına göre bu bölgede Mardinliler (%46) en büyük grubu oluştururken bunu Siirt Eruh ilçesi ve Batman’dan gelen aileler izlemektedir. Karatay sokaklarda çalışan çocukların %18’inin ailesinin yanında olmadığını, bu nedenle arkadaş, hemşeri, kardeş grupları halinde İstanbul’a sokakta çalışmak üzere geldiklerini ve pansiyon türü bekar evlerinde kaldıklarını, bekar evlerinde kalan çocukların %38’inin Ağrı, %28’inin Kars’tan geldiğini tespit etmiştir. İlik ve Türkmen (1994) de yaptıkları çalışmada çocukların yaklaşık yarısının (%42,86’sının) bekar evlerinde, %33,52’sinin aile yanında, %22,53’ünün akraba yanında kaldığını saptamışlardır (s.51).

Anahtar kelimeler:

Bekar evleri, çalışan çocuk, sokakta çalışan çocuk.