Çalışmanın adı: Çocuk İşçilerin Sağlık-Sosyal Sorunları Araştırması

Çalışmanın Türü: Araştırma –Değerlendirme Raporu (Meawards tarafından desteklenmiştir)

Çalışmanın Yazarı: Dr. A.Gürhan Fişek

Çalışmanın Sunuluş,

Basım yılı ve Yeri: Şubat 1986, Ankara

Çalışmanın Dili: Türkçe

Sayfa Sayısı: 146

Amaç: Araştırmanın amacı, özellikle küçük işyerlerinde kümelenmiş olan çocuk işçilerin (Türk iş hukuku mevzuatına göre18 yaşını bitirmemiş olanların), sağlık-sosyal sorunlarını ve durumlarını ortaya çıkarmak ve yaşıtları olan öğrencilerle kıyaslamaktır.

İçerik: Giriş bölümünde çocuk işçilik konusu, dünyada ve ülkemizde tarihi bir perspektiften gözler önüne serilmiştir. Aynı bölümde ülkemizde çocuk işçilik konusunda yer alan yasal düzenlemelere değinilmiştir. İkinci bölümde araştırmanın yöntemi anlatılmıştır. Üçüncü bölümde ise bulgulara yer verilmiştir. Bu bulgular; deneklerin nitelikleri, çocukların çalışma yaşamı, beslenme ve sağlık durumları, arkadaşlıklar ve boş zaman etknlikleri, deneklerin geleceğe ilişkin tasarılarını ortaya koymaktadır. Dördüncü bölümde tartışma ve beşinci bölümde sonuç yer almaktadır.

Yöntem: Anket uygulanarak yapılmış kapsamlı bir alan araştırmasıdır. Çocuk işçilerin sağlık-sosyal sorunlarını ortaya koymak amacıyla yapılmış olan bu çalışmada, denekler 2 farklı kümden alınmıştır. Bu kümelerden ilki, öğrenim hayatından tamamen kopmuş full-time çalışan çocuklardır. Diğer küme ise kontrol grubu olarak seçilmiş olan, örgün eğitime devam eden çocuklardan oluşmuştur. İki farklı grubun öğrenim düzeyleri, çalışmaya katılma yaşı, çalışma nedeni, ilk ve son işleri, iş değiştirme nedenleri, çalışma koşulları ve iş sağlığı ve güvenliği bilgi düzeyleri, beslenme ve sağlık, arkadaşlar ve boş zaman etkinlikleri

ile ilgili veriler toplanmıştır. Karşılaştırma yapmak için çocuk işçi anket formu hazırlanmış ve uygulanmıştır. Ayrıca oluşturulan endeksler yoluyla karşılaştırmalar yapılmıştır.

Alıntı: Öncelikle her iki öğretim kurumu zincirinde, sağlık-sosyal örgütlenmelerin kurulması, varsa dahi etkinleştirilmesi gerekir. Bu etkinleştirme, çocukları yaşama ve çalışma çevreleri, umutları, arkadaşlıkları, boş zaman değerlendirmeleri vb ile bir bütün olarak gören bir sağlık anlayışını içermelidir. Böylece çocuğu ve onun mediko-sosyal sorunlarının çözümünü kendisine iş edinen örgütlenmeler ortaya çıkacaktır. (s.70)

Anahtar kelimeler: çalışan çocuklar, sağlık-sosyal sorunlar, ulusal mevzuat