Sunal, O.(2009); “Küreselleşmenin Aynası: Çocuk Bakışları”, Çalışma Ortamı Dergisi, Sayı:102,Ocak-Şubat .S,2-3.

Yararlanılan Kaynak Sayısı: –

Kapsam:

Bu makalede; Zimbabve’de ki kolera, Srilanka’da çocuk askerler sorunu, savaş mağduru Filistinli çocuklar küreselleşmeninin yansıması olarak karşımıza çıkmaktadır.

Makaleden bir Alıntı:

Bazı Anahtar Sözcükler:

Küreselleşme, sosyal güvenlik, sosyal politikanın gelişmemesinin sonuçları, çocuk askerler

Çalışmanın adı: Küreselleşme ve Çocuk Emeği

Çalışmanın Türü: Uzmanlık Tezi

Çalışmanın Yazarı: Savaş Yılmaz

Çalışmanın Sunuluş,

Basım yılı ve Yeri: Ankara, 2001 (TODAİE Kamu Yönetimi Programı)

Çalışmanın Dili: Türkçe

Sayfa Sayısı: 204

Amaç: Çalışan çocukların küreselleşme bağlantılarını incelemek, Türkiye’de

çalışan çocukların niçin çalıştıkları, hangi risk ile karşı karşıya kaldıklarını araştırmak ve Türkiye’de bu konuda yapılan çalışmaları sorgulamak, konu ile ilgili ulusal ve uluslararası düzenlemelerin niteliği ile bu sorgulama sonuçları arasında gerçek bağlantılar olup olmayacağını tartışmak, konuya ilişkin öneriler getirmek.

İçerik: Birinci bölümde kavramlar ve tanımlar başlığı altında, ulusal ve uluslararası mevzuat incelenmiş; çocuk, çalışan çocuk ve çırak kavramlarının tanımı yapılmıştır. İkinci bölümde dünyada ve Türkiye’de çocukların çalışma nedenleri, çocuk emeğinin kullanım biçimleri ve sektörel dağılımları incelenmiştir. Üçüncü bölümde ‘‘Dünyada Değişim’’ başlığı altında Yeni Dünya Düzeni ve küreselleşmenin iş ve işgücü piyasasına, çocuk işgücüne etkileri ile dünyada çocuk işgücünün durumu incelenmiştir. Dördüncü bölümde Türkiye özelinde çocuk emeği incelenmiştir. Bu bölümde Türkiye’nin küreselleşmenin neresinde olduğu, Gümrük Birliği’nin çocuk işgücüne etkisi, çocuk işgücünün durumu , sektörel dağılımı, nesnel koşulları, aile yapısının özellikleri ile hangi risk ve baskılarla karşılaştıkları incelenmiştir. Beşinci bölümde bu konuda yapılan ulusal ve uluslararası düzenlemeler incelenmiştir.

Yöntem: Literatür tarama yöntemi kullanılmıştır.

Alıntı: Okul hizmetleri devlet tarafından, bedelsiz olarak sunulsa da, okula giden çocuğun aileye ekonomik bir baskısı söz konusudur. Eğitimin aileye doğrudan maliyetini; defter, kitap ve diğer okul araçları, okul giysisi, eğer okul evden uzaksa ulaşım giderleri ve öğle yemeği giderleri oluşturmaktadır. (s.51)

Anahtar kelimeler: küreselleşme, çocuk işçiler, uluslararası mevzuat

Sunal, O.(2007); “5-6 Şubat 2007 Paris Konferansı ve Çocuk Askerler”, Çalışma Ortamı Dergisi, Sayı:91, Mart-Nisan.

Yararlanılan Kaynak Sayısı: –

Kapsam:

Son zamanlarda dünya medyasının da oldukça ilgisini çeken, çocuk askerler konusunun tarihçesi, oldukça eskidir. 2007 yılında gösterime giren ‘Kanlı Elmas’ filminden sonra ticaret, sefalet, küreselleşme, sömürü gibi kavramlar tekrar tartışılmaya başlanmıştır. Paris konferansı ise, pırlanta ticareti yoluyla elde edilen gelirin doğrudan silah satın almak için harcandığı Afrika’daki durumu gözler önüne sermek ve bu silahların çocuklar tarafından kullanımını engellemek için yapılmıştır. ILO’nun 182 sayılı ‘Çocuk İşçiliğinin En Kötü Biçimleri’ Sözleşmesi’nde çocuk askerliği, bu kabul edilemez işler arasında sayılmıştır.

Makaleden bir Alıntı:

Çocuk askerler konusu 1990’lı yıllarda özellikle Afrika’da ve diğer kıtalarda yaşanan savaşlar, iç savaşlar, ve çatışmalar artınca Birleşmiş Milletler’in ve Birleşmiş Milletler Ulusulararası Çocuk Fonu’nun dikkatini çekmeye başladı. Bu savaşların ve iç karışıklıkların önemli bir bölümü, son derece yoksul insanların yaşadığı gariban ülkelerde gerçekleştiği için, silahlı gruplar; kandırmak, kaçırmak, korkutmak ve şiddet uygulamak yoluyla 100.000’lerce çocuğu kolayca silah altına aldı. Kız-erkek bütün çocuklar, farklı işlerde zorla kullanılmaya başlandı. 6-7 yaşında, neredeyse bebek sayılabilecek kadar küçük çocuklar; mayın döşemek, haber getirip götürmek, yemek yapmak ve daha da önemlisi ellerinde silahla savaşmak için kullanılıyordu. Kız çocuklar ise, küçücük yaşta askerlerle zorla cinsel ilişkiye girmeye zorlanıyor ve sömürülüyordu.

Bazı Anahtar Sözcükler:

çocuk askerler, elmaslar, Afrika, silah tüccarları, küreselleşme, çocuk sömürüsü, çocuklara cinsel taciz

Sapancalı, F.(2002); “Küreselleşme Bağlamında Çocuk İstihdamı ve Önlenmesine Yönelik Çabalar”, Çimento İşveren Dergisi, Cilt:16, Sayı:4, Çimento Müstahsilleri İşverenleri Sendikası, Ankara, Temmuz.

Yararlanılan Kaynak Sayısı: 11

Kapsam:

Dünya gündeminde en üst sırada yeralması gereken ve ivedi çözüm bekleyen bir sorun olan çocuk istihdamının ele alındığı bu çalışmada, ilk olarak özellikle küreselleşme bağlamında çocuk istihdamını arttıran temel dinamikler ve daha sonra da günümüzde çocuk istihdamının önlenmesine ve korunmasına yönelik mevcut olan önlemler ve geliştirilen çabalar değerlendirilmiştir.

Makaleden bir Alıntı:

Sermaye birikiminin uluslararası düzeyde yeniden yapılanma süreci, özellikle gelişmekte olan ülkeler için bir dizi olumlu ve olumsuz etkiler yaratmıştır. Gelişmekte olan ülkelerden bir kısmının, uluslararası sermaye birikimi için uygun sosyal çevre olanakları sunmaları, uluslararası sermayenin bu ülkelere kaymasına neden olmuştur. Üretken yatırımların az gelişmiş ülkelerde yoğunlaşması, önemli bir dizi ilişkinin kurulmasına neden olmuştur. Bu ilişki biçimlerinden en önemlisi ise, uluslararası alt sözleşme (taşeronlaşma) ilişkileridir. Taşeronlaşma, işverenin bizzat ürettiği ürünün belirli parçalarını fabrika dışında alt sözleşme ile başka bir birime devretmesi, üretim sürecinde daha hantal ve daha maliyetli aşamaların mekansal olarak başka birimlerce yaptırılması temeline dayanmaktadır. (s.21)

Bazı Anahtar Sözcükler:

çocuk istihdamı, küreselleşme, taşeronlaşma

Özdemir, A.M.; Özdemir, Y.G.(2005); “Çocuk Emeği Olmayan Bir Dünya Mümkün mü?”, Tes-İş Dergisi, Haziran, s.71-76

Yararlanılan Kaynak Sayısı: 10

Kapsam:

Çalışmanın ilk bölümünde, uluslararası işbölümü içerisinde merkez kapitalist ülkelerde çocuk emeği açıklanmıştır. İkinci bölümde ise, çevre kapitalist ülkelerde çocuk emeği tartışılmıştır. Ardından çevre kapitalist ülkelerde çocuk emeğinin düzenlenmesine yönelik tartışmalar incelenmiştir. Bu bölümde, çocuk emeğinin “nasıl” düzenleneceğine ilişkin araçlar, küresel kapitalizmde çocuk emeğinin düzenlenmesi tartışmasının arkasındaki “nedenler” incelenmiştir. Son olarak ise bu tartışmanın taraflarının temel iddiaları incelenmiştir.

Makaleden bir Alıntı:

Çocuk emeğinin sınırlandırılması ve ortadan kaldırılması konusuna aykırı düşüncelerin olmayacağını düşünenler olabilir; ama sermayenin uluslararası dolaşımını sağlayan sözleşmelere emek standartlarının –ki çocuk emeğinin yasaklanmasını içeriyor- destek olanlar kadar, hatta belki daha bile çok, karşı olanlar var. Dolayısıyla, bu yazıda son olarak, küresel emek standartları ve bu standartlara verilen tepkileri belirli bir perspektiften tartışmaya açmayı amaçlıyoruz. (s.72)

Bazı Anahtar Sözcükler:

çocuk emeği, küreselleşme

Özdemir, A.M.; Özdemir, Y.G.(2005); “Küresel Kapitalizmde Çocuk Emeğinin Ekonomi Politiği”, Mesleki Sağlık ve Güvenlik Dergisi, 23:8-15.

Yararlanılan Kaynak Sayısı: 16

Kapsam:

Çalışmanın ilk bölümünde, uluslararası işbölümü içerisinde, merkez kapitalist ülkelerde çocuk emeği açıklanmıştır. İkinci bölümde ise, çevre kapitalist ülkelerde çocuk emeği tartışılmıştır. Ardından çevre kapitalist ülkelerde, çocuk emeğinin düzenlenmesine yönelik tartışmalar incelenmiştir. Bu bölümde, çocuk emeğinin “nasıl” düzenleneceğine dair araçlar, ardından küresel kapitalizmde çocuk emeğinin düzenlenmesi tartışmasının arkasındaki “nedenler” incelenmiştir. Son olarak ise bu tartışmanın taraflarının temel iddiaları incelenmiştir.

Makaleden bir Alıntı:

Merkez ülkelerde çocuk emeğinin sınırlandırılmasına ve düzenlenmesine yönelik çabalar, 19. ve 20. yüzyıllarda sosyal politika alanındaki toplumsal mücadelenin ana eksenini oluşturmuştur. Dünya üzerinde kapitalizmin eşitsiz gelişme yasası doğrultusunda zenginliğin merkezde birikmesi, bu zenginliğe koşut teknolojik gelişmişlik düzeyi, kapitalizmin “altın çağı” denilen dönemdeki sosyal refah devleti uygulamaları ve bu ülkelerde yaklaşık

200 yıllık işçi sınıfı mücadelesi, merkez ülkelerin çocuk emeğini sınırlayıcı ve koruyucu düzenlemelere sahip olmasını sağlamıştır. (s.9)

Bazı Anahtar Sözcükler:

çocuk işçiler, küreselleşme, sosyal politika

Pirler, B.(1997); “Hiçbir Ekonomik Gerekçe Çocuğun Kötü koşullarda Çalışmasını Açıklayamaz”, Çalışma Ortamı, Mart-Haziran, sayı 31-32, s. 12-14.

Yararlanılan Kaynak Sayısı: –

Kapsam:

Makale, 26-27 Şubat 1997 tarihlerinde toplanan Amsterdam Uluslararası Çocuk İşçilik Konferansı Raporu’na dayanmaktadır. Konferansın katılımcılarına, faaliyetlerine, amacına yer verilmiş; çocuk işçiliğin kabul edilemeyecek şekilleri konusuna deyinilmiştir. Ayrıca çocuk işçilik konusundaki uluslararası girişimler yer almış, sonuç kısmında ise Amsterdam Uluslararası Çocuk İşçilik Konferansı; uluslararası seviyede, Avrupa seviyesinde ve ulusal seviyede olmak üzere üç düzeyde değerlendirilmiştir.

Makaleden bir Alıntı:

Küreselleşme çerçevesinde ortaya çıkan rekabet gücü sorunu ve özellikle uluslararası ticaretten giderek daha büyük pay alan gelişmekte olan ülkeler karşısında, gelişmiş ülkeler tarafından gündeme getirilen “uluslararası ticaret-sosyal standartlar” arasında bağ kurma çabaları çerçevesinde ele alınan “çocuk işçilik” konusunun tartışıldığı konferansa, 30 ülkeden hükümet-işçi-işveren ve ilgili kuruluşların temsilcileri iştirak etti. (s.12)

Bazı Anahtar Sözcükler:

çocuk emeği, küreselleşme, uluslararası mevzuat, sosyal standartlar

Düzgünoğlu, R.A.(1997); “Üçüncü Dünyada Çocuk Emeği Sömürüsü”, Çalışma Ortamı, Mart-Haziran, sayı 31-32, s. 10-11.

Yararlanılan Kaynak Sayısı: 5

Kapsam:

Makalede, dünyanın çeşitli bölgelerindeki ve ülkelerindeki çocuk emeği konusuna değinilmiştir. Makalenin alt başlıkları; tarımda çocuk emeği, imalat sanayi ve madenlerde çocuk emeği, dünyanın yüz karası fuhuş sektöründe çocuklar, çocuk emeğinin istihdam biçimleri, çocuk emeğinin kaldırılmasındaki engeller: yoksulluk ve globalleşmedir.

Makaleden bir Alıntı:

Üretimde globalleşme, sermayenin üretiminin belirli aşamalarının ücretlerin düşük olduğu bölgelere kolayca kaydırılabilmesi anlamına gelmektedir. Karşılaştırmalı üstünlükler kuramının başarılı bir geri dönüş yaptığı günümüzde, bol çocuk işgücü, uluslararası alandaki rekabetini ucuz emeğe dayalı olarak yapan az gelişmiş ülkelerin bir avantajı sayılmaktadır. Bu anlamda globalleşme, çocuk emeğinin kullanılmasını teşvik eden ve bundan beslenen bir süreç olarak yaşanmaktadır. Bu koşullarda çocuk emeğinin ortadan kaldırılması, en azından kısa dönemde maalesef gerçeklerle bağdaşmayan bir iyi dilekten ibarettir. (s.11)

Bazı Anahtar Sözcükler:

çocuk emeği, küreselleşme, fuhuş, tarımda çocuk emeği, yoksulluk